سرطان سینه | سرطان پستان | علائم و درمان سرطان سینه

سرطان سینه (Breast Cancer) یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در میان زنان است و شناسایی زودهنگام آن، نقش حیاتی در موفقیت درمان ایفا می‌کند. این بیماری از رشد غیرطبیعی و کنترل‌نشده سلول‌های پستان آغاز می‌شود؛ سلول‌هایی که به‌صورت طبیعی در بدن تحت نظم خاصی تقسیم می‌شوند، اما در سرطان، این روند دچار اختلال شده و سلول‌های سرطانی با سرعت بالا رشد کرده و بافت‌های سالم را تخریب می‌کنند.
در بسیاری از موارد، زمینه ارثی و ژنتیکی یکی از عوامل موثر در بروز سرطان پستان است، اما عوامل دیگری مانند افزایش سن، تغییرات هورمونی، چاقی، عدم بارداری یا استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های ضدبارداری نیز می‌توانند خطر ابتلا را افزایش دهند. به‌ویژه زنانی که قاعدگی زودرس (پیش از ۱۲ سالگی) داشته‌اند، یا یائسگی را در سن بالا تجربه کرده‌اند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
متأسفانه در صورت نادیده گرفتن علائم اولیه، سرطان می‌تواند به اندام‌های دیگر بدن گسترش یابد که به آن متاستاز گفته می‌شود. به همین دلیل، آگاهی و توجه به نشانه‌های اولیه مانند توده پستانی، تغییر در پوست یا ترشح از نوک سینه بسیار مهم است. طبق آمار جهانی، از هر ۷ زن، یک نفر در طول زندگی خود به سرطان سینه مبتلا می‌شود و در ایران نیز سالانه حدود ۷۰۰۰ زن با این بیماری تشخیص داده می‌شوند. شناخت به‌موقع این بیماری و مراجعه به پزشک متخصص، می‌تواند نقش نجات‌بخشی در مسیر درمان و بهبود داشته باشد.

سرطان سینه چیست؟

به‌طور طبیعی، سلول‌های بدن در فرایندی منظم رشد کرده، تقسیم می‌شوند و جایگزین سلول‌های مرده یا آسیب‌دیده می‌شوند. اما در برخی شرایط، این روند طبیعی دچار اختلال می‌شود و سلول‌ها به‌صورت غیرقابل کنترل و بی‌رویه شروع به تکثیر می‌کنند. این رشد غیرطبیعی می‌تواند منجر به تشکیل توده‌هایی شود که به آن‌ها تومور یا توده سرطانی گفته می‌شود. سرطان سینه زمانی اتفاق می‌افتد که این سلول‌های سرطانی در بافت‌های پستان شکل بگیرند. منشأ این سلول‌ها معمولاً از لوبول‌ها (غدد تولیدکننده شیر)، مجاری شیر یا بافت‌های چربی و همبند پستان است. در بسیاری از موارد، سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی زیر بغل گسترش می‌یابند و از آنجا ممکن است به سایر بخش‌های بدن متاستاز دهند.
تشخیص دیرهنگام این بیماری می‌تواند روند درمان را پیچیده کرده و شانس بهبودی را به‌شدت کاهش دهد. به همین دلیل غربالگری منظم و بررسی علائم اولیه اهمیت فراوانی دارد. سرطان سینه یک بیماری یکنواخت نیست، بلکه دارای انواع مختلفی است که بسته به محل شروع، میزان گسترش، و وضعیت گیرنده‌های هورمونی مانند ER (گیرنده استروژن)، PR (گیرنده پروژسترون) و HER2 تقسیم‌بندی می‌شود. همچنین علائم بیماری در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد و همه مبتلایان لزوماً علائم مشابهی تجربه نمی‌کنند. در ادامه این مطلب، به بررسی کامل علائم سرطان پستان، راه‌های تشخیص و انواع مختلف این بیماری خواهیم پرداخت.

آناتومی پستان

برای درک بهتر بیماری سرطان سینه، آشنایی با ساختار طبیعی پستان اهمیت زیادی دارد. شناخت اجزای مختلف پستان نه‌تنها در تشخیص زودهنگام علائم موثر است، بلکه می‌تواند به افزایش آگاهی عمومی از محل‌های شایع شروع سرطان نیز کمک کند. پستان از مجموعه‌ای پیچیده از بافت‌های غددی، چربی، همبند، لنفاوی و عروقی تشکیل شده است که هر یک نقش مهمی در عملکرد طبیعی این عضو ایفا می‌کنند. در ادامه با اجزای اصلی پستان آشنا می‌شویم:

لوب‌ها و لوبول‌ها (Lobes & Lobules): پستان حدود ۱۵ تا ۲۰ لوب دارد که هر یک به شاخه‌های کوچکتری به‌نام لوبول تقسیم می‌شوند. لوبول‌ها غدد تولیدکننده شیر هستند و محل شایع برخی انواع سرطان مانند سرطان لوبولار محسوب می‌شوند.
مجاری شیری (Milk Ducts): این مجاری باریک، شیر را از لوبول‌ها به نوک سینه منتقل می‌کنند. بیشتر موارد سرطان سینه از مجاری شیر آغاز می‌شوند (سرطان داکتال).
استروما و بافت چربی (Stroma & Fatty Tissue): استروما شامل بافت‌های چربی و همبند است که فضای بین مجاری و لوبول‌ها را پر می‌کند. اندازه پستان بیشتر وابسته به میزان این بافت چربی است.
بافت فیبری (Fibrous Tissue or Fascia): بافت همبند نازکی که تمام بافت‌های سینه را احاطه کرده است. این لایه شامل رباط‌ها و پوشش محافظ است و نقش ساختاری دارد.
رگ‌های خونی (Blood Vessels): پستان از طریق سرخرگ توراسیک جانبی و مویرگ‌ها، اکسیژن و مواد مغذی را دریافت می‌کند.
غدد و عروق لنفاوی (Lymph Nodes & Vessels): شبکه‌ای از غدد و عروق که مایع لنف را حمل می‌کنند و نقش حیاتی در دفاع ایمنی و مقابله با سلول‌های سرطانی دارند. معمولاً گسترش سرطان از پستان به غدد لنفاوی زیر بغل رخ می‌دهد.
عضلات پشتیبان (Chest Muscles): عضلاتی مانند پکتورالیس ماژور و مینور، سراتوس قدامی و ساب‌کلاویوس پشت بافت سینه قرار دارند، ولی مستقیماً در بافت سینه نقش ندارند.

بیشتر سرطان‌های سینه از سلول‌های مجاری شیر شروع می‌شوند. برخی از انواع آن در لوبول‌ها و تعداد بسیار کمی از سرطان‌های سینه در سایر بافت‌ها رخ می‌دهند.

بیشتر بخوانید: آناتومی پستان و مراحل رشد سینه دختران

نقش سیستم لنفاوی در گسترش سرطان سینه

یکی از مسیرهای اصلی گسترش سرطان سینه در بدن، سیستم لنفاوی است. این سیستم، بخشی از دستگاه ایمنی بدن محسوب می‌شود و شامل مجموعه‌ای از رگ‌های لنفاوی، غدد لنفاوی و مایع لنف است که در سراسر بدن جریان دارد. آشنایی با این سیستم به درک بهتر نحوه متاستاز سرطان پستان کمک می‌کند. غدد لنفاوی، ساختارهایی لوبیایی‌شکل هستند که حاوی سلول‌های ایمنی بوده و در مسیر رگ‌های لنفاوی قرار دارند. این رگ‌ها، به‌جای خون، مایعی شفاف به‌نام لنف را منتقل می‌کنند که حاوی مواد زائد، سلول‌های ایمنی و گاهی سلول‌های سرطانی است.
در سرطان سینه، سلول‌های سرطانی ممکن است وارد رگ‌های لنفاوی شوند و از آنجا به غدد لنفاوی زیر بغل یا سایر غدد اطراف پستان مانند غدد لنفاوی پستانی داخلی و غدد زیر یا بالای استخوان ترقوه برسند. این گسترش لنفاوی می‌تواند مرحله‌ای حیاتی در مسیر پیشرفت سرطان به سایر اندام‌ها از طریق جریان خون باشد. هرچه تعداد غدد لنفاوی درگیر با سلول‌های سرطانی بیشتر باشد، احتمال گسترش بیماری به اندام‌های حیاتی مانند استخوان، ریه یا کبد افزایش می‌یابد. بنابراین، میزان درگیری غدد لنفاوی یکی از عوامل کلیدی در تعیین مرحله بیماری (Staging) و انتخاب روش‌های درمانی مانند برداشتن غدد لنفاوی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی است. البته، وجود سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی همیشه به‌معنای متاستاز گسترده نیست. در برخی بیماران، متاستاز ممکن است بدون درگیری لنفاوی قابل‌تشخیص رخ دهد یا در مراحل بعدی ظاهر شود. به همین دلیل بررسی دقیق وضعیت سیستم لنفاوی پستان، بخشی حیاتی از فرایند ارزیابی و درمان سرطان سینه است.

بیشتر بخوانید: لنفوم و لنف نود چیست؟

سرطان سینه در دوران بارداری و شیردهی

اگرچه بروز سرطان سینه در دوران بارداری یا شیردهی نادر است، اما در مواردی خاص ممکن است توده‌های مشکوک یا سرطانی در این بازه زمانی ظاهر شوند. بر اساس آمار منتشر شده توسط American Cancer Society، تنها حدود ۳٪ از موارد سرطان پستان در زنان شیرده رخ می‌دهد. دلیل این نرخ پایین، تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی در این دوره است که معمولاً ریسک ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد.
با این حال، افزایش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون در دوران بارداری می‌تواند در برخی موارد باعث تحریک رشد سلول‌های پستان شود. مطالعات نشان می‌دهند که بارداری قبل از ۲۰ سالگی و شیردهی بیش از یک سال، احتمال ابتلا به سرطان سینه را کاهش می‌دهد. در مقابل، زنانی که اولین بارداری خود را پس از ۳۰ سالگی تجربه می‌کنند، در مقایسه با زنان بدون بارداری، در معرض ریسک بالاتری قرار دارند.
اگر در دوران بارداری یا شیردهی، توده‌ای مشکوک در پستان لمس شود، بررسی فوری توسط متخصص ضروری است. روش‌های ایمن برای تشخیص در دوران بارداری:

سونوگرافی پستان (Ultrasound): بی‌خطر برای جنین و مادر
ماموگرافی با محافظ شکم: در صورت نیاز و با رعایت نکات ایمنی
MRI (در شرایط خاص): در سه‌ماهه دوم، گاهی با گادولینیوم
بیوپسی هسته‌ای یا آسپیراسیون سوزنی: بدون آسیب به مادر یا جنین

پس از تشخیص: بسته به مرحله بیماری، سن بارداری و شرایط جنین، مسیر درمان مشخص می‌شود. در برخی موارد، درمان با جراحی لامپکتومی یا ماستکتومی در دوران بارداری انجام می‌شود و گاهی تا پس از زایمان به تعویق می‌افتد. معمولاً از شیمی‌درمانی در سه‌ماهه دوم و سوم می‌توان با احتیاط استفاده کرد، ولی رادیوتراپی تا بعد از زایمان به تعویق می‌افتد.
نکته کلیدی: تشخیص به‌موقع و انتخاب روش‌های درمانی ایمن، می‌تواند سلامت مادر و جنین را به‌خوبی حفظ کند. همکاری تنگاتنگ میان متخصص جراحی پستان، انکولوژیست و متخصص زنان برای برنامه‌ریزی درمان حیاتی است.

بیشتر بخوانید: تأثیر سرطان سینه بر بارداری و شیردهی

تفاوت کیست سینه با توده سرطانی

کیست‌ها و توده‌های پستانی ممکن است در ظاهر شبیه هم باشند، اما از نظر ساختار، منشأ و خطر متفاوت‌اند. کیست سینه معمولاً کیسه‌های کوچک و گردی هستند که با مایع یا هوا پر شده‌اند و در اغلب موارد خوش‌خیم و بی‌خطر هستند. این کیست‌ها معمولاً در اثر تغییرات هورمونی به‌ویژه در نزدیکی دوران قاعدگی یا یائسگی ایجاد می‌شوند و ممکن است با لمس، نرم یا متحرک حس شوند. در مقابل، تومورها یا توده‌های سرطانی از رشد غیرطبیعی سلول‌های بافت پستانی ایجاد می‌شوند. توده‌های سرطانی اغلب سفت، غیرمتحرک و نامنظم هستند. این توده‌ها ممکن است خوش‌خیم (مانند فیبروآدنوم‌ها) یا بدخیم باشند. نوع بدخیم پتانسیل رشد و گسترش به بافت‌های دیگر (متاستاز) را دارد. تفاوت اصلی این دو ساختار در نحوه تشخیص آنهاست. برای اطمینان از نوع توده، پزشک معمولاً یکی از دو روش زیر را توصیه می‌کند:
بیوپسی: نمونه‌برداری از بافت توده برای بررسی سلول‌ها زیر میکروسکوپ. این روش رایج‌ترین راه تشخیص نوع توده است.
آسپیراسیون سوزنی: اگر توده مشکوک به کیست باشد، با وارد کردن سوزن نازکی، مایع داخل کیست تخلیه و بررسی می‌شود.
تشخیص دقیق بین کیست و توده سرطانی سینه بدون انجام آزمایش‌های تخصصی ممکن نیست. به همین دلیل، هرگونه توده جدید، تغییر در بافت سینه یا احساس ناراحتی باید به‌سرعت توسط فوق تخصص پستان بررسی شود.

بیشتر بخوانید: همه چیز در مورد کیست سینه

علائم سرطان سینه

سرطان سینه در مراحل اولیه ممکن است بی‌علامت باشد، اما برخی نشانه‌ها می‌توانند هشداردهنده باشند. آگاهی از این علائم و مراجعه به‌موقع به پزشک می‌تواند نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و افزایش شانس درمان موفق داشته باشد.

علائم اولیه سرطان سینه

تغییر ظاهر نوک سینه: برگشت به داخل یا انحراف به یک سمت
توده سفت و بدون درد: که پس از قاعدگی از بین نمی‌رود
ترشح غیرعادی از سینه: شامل مایعات شفاف، زرد، قهوه‌ای یا خونی
قرمزی یا خارش پوست سینه: بدون دلیل مشخص
تورم یا توده در زیربغل یا اطراف ترقوه: که به لمس حساس یا سفت باشد

علائم پیشرفته سرطان سینه

تورفتگی یا برگشت نوک سینه: به سمت داخل سینه
بزرگ شدن غیرعادی یک سینه: نسبت به سمت دیگر
فرورفتگی پوست: ظاهر چال‌مانند یا پوست پرتقالی
بزرگ شدن توده قبلی: یا پدیدار شدن توده‌های جدید
کاهش وزن بی‌دلیل: همراه با خستگی مزمن
رگ برجسته روی سینه: که به‌طور ناگهانی ظاهر شده باشد

علائم سرطان سینه در دوران بارداری و شیردهی

توده پایدار: در پستان یا بازو که بعد از مدتی از بین نرود
درد ادامه‌دار پستان: که به چرخه قاعدگی مرتبط نباشد
ترشحات غیرطبیعی از نوک پستان: به رنگ زرد، قهوه‌ای یا قرمز
تغییر در شکل نوک سینه: یا احساس خارش غیرعادی
قرمزی، تورم یا جوش پوستی: روی سینه‌ها که طبیعی به نظر نمی‌رسند

تفاوت علائم سرطان سینه در مردان و زنان

توده سفت و بدون درد: در ناحیه سینه
برگشت نوک سینه: به سمت داخل
ترشح از نوک سینه: به‌خصوص همراه با خون
زخم پوستی روی سینه: یا پوسته‌پوسته شدن نوک آن
خارش یا درد نوک سینه: بدون دلیل مشخص

بیشتر بخوانید: علائم سرطان سینه

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

تغییر در شکل یا اندازه سینه: در یکی یا هر دو سمت
فرورفتگی یا چال‌افتادگی پوست: روی سینه یا نوک آن
ترشح مشکوک از نوک پستان: مانند خونابه یا مایع شفاف
درد مداوم در پستان یا زیربغل: به‌ویژه اگر با علائم دیگر همراه باشد

با این حال، درد پستان به‌تنهایی معمولاً نشانه سرطان نیست؛ اما نادیده گرفتن آن می‌تواند خطرناک باشد. اگر هرگونه تغییر مشکوکی در سینه احساس کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

علل ابتلا به سرطان سینه

پزشکان هنوز نمی‌دانند چرا برخی افراد به سرطان سینه مبتلا می‌شوند و برخی نه، اما پژوهش‌های گسترده‌ای روی عوامل خطر انجام شده است. برخی از این عوامل غیرقابل تغییر هستند مانند سن یا ژنتیک، اما برخی دیگر به سبک زندگی فرد وابسته‌اند.

سن: احتمال بروز سرطان سینه با افزایش سن بالا می‌رود. بیشتر موارد سرطان در زنان بالای ۵۰ سال و پس از یائسگی تشخیص داده می‌شود.
سابقه خانوادگی: زنانی که مادر، خواهر یا دخترشان سابقه ابتلا به سرطان سینه یا تخمدان دارند، در معرض ریسک بالاتری قرار دارند.
ژنتیک: جهش‌های ارثی در ژن‌های BRCA1 و BRCA2 خطر ابتلا به سرطان سینه را به شدت افزایش می‌دهد. انجام آزمایش ژنتیک در خانواده‌های پرریسک توصیه می‌شود.
قاعدگی و یائسگی: شروع قاعدگی قبل از ۱۲ سالگی و یا یائسگی پس از ۵۵ سالگی مدت زمان مواجهه با هورمون استروژن را افزایش می‌دهد و ممکن است ریسک ابتلا را بالا ببرد.
سبک زندگی: چاقی، مصرف الکل، رژیم غذایی پرچرب و کم‌تحرکی همگی می‌توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند. فعالیت بدنی منظم و تغذیه سالم نقش پیشگیرانه دارد.
سابقه بیماری‌های خوش‌خیم پستان: برخی اختلالات مانند هایپرپلازی آتیپیک یا کارسینوم لوبولار درجا (LCIS) با افزایش ریسک سرطان همراه هستند.
بافت پستان متراکم: زنان با بافت متراکم‌تر (یعنی حجم بیشتر بافت غده‌ای نسبت به چربی) بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. این موضوع همچنین تشخیص توده‌ها را در ماموگرافی دشوارتر می‌کند.
قرار گرفتن در معرض پرتو: افرادی که در سنین پایین تحت پرتودرمانی قفسه سینه قرار گرفته‌اند یا مکرراً در معرض اشعه ایکس بوده‌اند، بیشتر در معرض خطر هستند.
مصرف داروهای هورمونی: استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های ضدبارداری یا هورمون‌درمانی جایگزین (HRT) می‌تواند خطر ابتلا را اندکی افزایش دهد. این تصمیم باید تحت نظر پزشک گرفته شود.

وجود این عوامل به معنای قطعی ابتلا به سرطان نیست، اما آگاهی از آن‌ها به شما کمک می‌کند با انتخاب‌های درست سبک زندگی و غربالگری‌های منظم، خطر ابتلا را کاهش دهید.

بیشتر بخوانید: علت سرطان سینه

انواع سرطان سینه

سرطان سینه به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که بر اساس محل شروع سلول‌های سرطانی، میزان تهاجم به بافت‌های اطراف و سرعت پیشرفت، در دو دسته کلی تهاجمی (Invasive) و غیر تهاجمی (Non-Invasive) یا درجا (In Situ) طبقه‌بندی می‌گردد. آشنایی با این انواع، به درک بهتر بیماری، تشخیص سریع‌تر و انتخاب روش مناسب درمان کمک می‌کند.

سرطان مجرایی درجا (DCIS – Ductal Carcinoma In Situ)

سرطان مجرایی درجا یک نوع سرطان غیر تهاجمی است که در آن سلول‌های سرطانی داخل مجاری شیر رشد کرده‌اند اما هنوز به بافت‌های اطراف نفوذ نکرده‌اند. این نوع معمولاً در ماموگرافی به شکل رسوبات کلسیم دیده می‌شود. اگر درمان نشود، احتمال تبدیل آن به نوع تهاجمی وجود دارد. DCIS شامل زیرگروه‌هایی مانند کامدو، کریبریفورم، میکروپاپیلری، پاپیلری و جامد است.

سرطان لوبولار درجا (LCIS – Lobular Carcinoma In Situ)

این نوع سرطان نیز غیر تهاجمی است و در لوبول‌ها (غدد تولید شیر) آغاز می‌شود. اگرچه LCIS به‌طور مستقیم سرطان محسوب نمی‌شود، اما نشان‌دهنده‌ی خطر بالاتر ابتلا به سرطان تهاجمی در هر دو پستان در آینده است. معمولاً با معاینه تصادفی یا بیوپسی تشخیص داده می‌شود و نیاز به غربالگری منظم دارد.

کارسینوم داکتال تهاجمی (IDC – Invasive Ductal Carcinoma)

شایع‌ترین نوع سرطان سینه با حدود ۸۰٪ موارد است. در این نوع، سلول‌های سرطانی از مجاری شیر عبور کرده و به بافت چربی سینه و حتی دیگر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابند. زیرگروه‌های مهم این سرطان شامل مدولاری (medullary)، موسینوس (mucinous)، پاپیلاری (papillary)، توبولار (tubular) هستند. درمان ان نوع سرطان شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمی‌درمانی و درمان هورمونی است.

کارسینوم لوبولار تهاجمی (ILC – Invasive Lobular Carcinoma)

سرطانی که در لوبول‌ها شروع شده و به سایر بافت‌ها گسترش پیدا می‌کند. این نوع معمولاً در ابتدا تشخیص سخت‌تری دارد، زیرا ممکن است توده مشخصی ایجاد نکند. روش‌های درمان مشابه IDC هستند: جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، درمان هدفمند یا هورمونی.

سرطان پستان التهابی (IBC – Inflammatory Breast Cancer)

این نوع سرطانم نادر اما بسیار تهاجمی که با علائمی مثل قرمزی، تورم، داغی، و ضخیم شدن پوست (مانند پوست پرتقال) خود را نشان می‌دهد. این نوع سرطان اغلب بدون توده است و ممکن است با عفونت اشتباه گرفته شود. IBC نیاز به درمان سریع دارد و معمولاً شامل شیمی‌درمانی اولیه، سپس جراحی و رادیوتراپی است.

سرطان سینه عودکننده (Recurrent Breast Cancer)

بازگشت سرطان بعد از درمان اولیه. ممکن است به شکل عود موضعی در محل قبلی، یا عود دوردست در بخش‌های دیگر بدن ظاهر شود. علت این نوع سرطان باقی ماندن تعداد کمی سلول سرطانی پس از درمان که بعداً فعال می‌شوند، است. درمان شامل ترکیبی از شیمی‌درمانی، درمان هورمونی، ایمونوتراپی یا جراحی است.

بیماری پاژه پستان (Paget’s Disease of the Nipple)

بیماری پاژه پستان (Paget’s Disease of the Breast) نوعی نادر از سرطان پستان است که به‌طور خاص نوک سینه و ناحیه آرئولا (هاله تیره اطراف نوک سینه) را درگیر می‌کند. این بیماری اغلب با مشکلات پوستی مانند اگزما یا درماتیت اشتباه گرفته می‌شود، اما در واقع ممکن است نشانه‌ای از وجود سرطان مجرایی پنهان در عمق بافت پستان باشد. علائم رایج آن شامل پوسته‌پوسته شدن یا زخم روی نوک سینه، خارش یا سوزش مداوم، قرمزی، راش پوستی، ترشحات زرد یا خونی، برگشت نوک سینه به داخل و ضخیم شدن غیرطبیعی پوست پستان است. در برخی موارد، توده‌ای در زیر نوک سینه یا ناحیه زیر بغل نیز احساس می‌شود که می‌تواند نشانه گسترش بیماری به بافت‌های عمقی‌تر باشد. تشخیص بیماری پاژه معمولاً از طریق نمونه‌برداری (بیوپسی) از پوست نوک سینه انجام می‌شود و بسته به یافته‌ها، بررسی‌های تصویربرداری مانند ماموگرافی، سونوگرافی یا MRI نیز برای شناسایی تومورهای زمینه‌ای انجام می‌گیرند. درمان این بیماری بسته به میزان گسترش شامل جراحی (لامپکتومی یا ماستکتومی)، پرتودرمانی، و در صورت لزوم شیمی‌درمانی یا هورمون‌تراپی خواهد بود. اگرچه بیماری پاژه پستان نادر است، اما شناسایی زودهنگام آن نقش بسیار مهمی در پیشگیری از پیشرفت سرطان پستان دارد. در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرمعمول در ناحیه نوک سینه، مراجعه سریع به پزشک متخصص پستان ضروری است.

بیشتر بخوانید: انواع سرطان سینه

سرطان پستان در مردان

هرچند سرطان پستان در مردان بسیار نادر است، اما به هیچ‌وجه غیرممکن نیست. بر اساس آمارهای جهانی، از هر یک میلیون مرد حدود ۱۰ نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند. این سرطان معمولاً در سنین ۶۰ تا ۷۰ سالگی تشخیص داده می‌شود، اما امکان بروز آن در سنین پایین‌تر نیز وجود دارد. علت دقیق بروز سرطان پستان در مردان هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما عواملی همچون جهش‌های ژنتیکی (به‌ویژه BRCA2)، سابقه خانوادگی، عدم تعادل هورمونی (افزایش استروژن)، بیماری‌های کبدی، قرار گرفتن در معرض اشعه و سندرم کلاین‌فلتر می‌توانند خطر ابتلا را افزایش دهند. علائم رایج این بیماری در مردان شامل برآمدگی یا توده بدون درد در پستان، سفت شدن بافت سینه، زخم یا خارش مداوم نوک سینه، ترشحات خونی یا شفاف از نوک سینه، قرمزی پوست پستان یا برگشت نوک سینه به داخل است. تشخیص از طریق معاینه بالینی، ماموگرافی، سونوگرافی و نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام می‌شود. روش‌های درمان نیز مشابه زنان است و شامل جراحی (اغلب ماستکتومی)، شیمی‌درمانی، پرتو درمانی، هورمون‌تراپی و در برخی موارد درمان هدفمند خواهد بود. آگاهی عمومی نسبت به این نوع سرطان و مراجعه زودهنگام به پزشک می‌تواند نقش حیاتی در درمان موفق ایفا کند.

بیشتر بخوانید: آیا مردان هم سرطان سینه می گیرند؟

تشخیص سرطان سینه

تشخیص سرطان سینه یکی از مهم‌ترین مراحل در مدیریت این بیماری و کاهش میزان مرگ‌ومیر ناشی از آن است. این بیماری اگر در مراحل اولیه شناسایی شود، با احتمال بالاتری قابل درمان است و کیفیت زندگی بیمار به طرز چشم‌گیری حفظ می‌شود. استفاده از روش‌های دقیق، غیرتهاجمی و کم‌خطر مثل ماموگرافی، سونوگرافی، MRI و بیوپسی به پزشکان کمک می‌کند تا حتی کوچک‌ترین توده‌ها یا تغییرات غیرعادی در بافت پستان را به‌موقع تشخیص دهند. تشخیص زودهنگام نه‌تنها شانس درمان موفق را افزایش می‌دهد، بلکه امکان انتخاب روش‌های کم‌تهاجمی‌تر و حفظ پستان را برای بیمار فراهم می‌کند. به همین دلیل انجام غربالگری منظم برای زنان، به‌ویژه آن‌هایی که سابقه خانوادگی سرطان دارند، یک ضرورت حیاتی به شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید: تشخیص سرطان سینه

اهمیت تشخیص زودهنگام سرطان پستان

تشخیص به‌موقع سرطان پستان می‌تواند نرخ بقاء را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد. در مراحل اولیه، سرطان سینه ممکن است علامتی ایجاد نکند، اما با انجام غربالگری‌های منظم و آگاهی از نشانه‌ها، می‌توان آن را در زمانی شناسایی کرد که درمان مؤثرتر و کم‌تهاجمی‌تر باشد. به‌ویژه زنانی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، باید از سنین پایین‌تر تحت معاینات منظم قرار گیرند. طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت (WHO)، غربالگری و تشخیص زودرس مؤثرترین ابزار برای کاهش مرگ‌ومیر ناشی از سرطان پستان است.

روش‌های غربالگری سرطان سینه

خودآزمایی پستان (Breast Self-Exam – BSE)

خودآزمایی پستان یا BSE یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای شناسایی تغییرات احتمالی در بافت سینه است. اگرچه این روش به تنهایی جایگزین ماموگرافی یا معاینه تخصصی نیست، اما طبق توصیه انجمن سرطان آمریکا، خودآزمایی ماهانه از سن ۲۰ سالگی به بعد نقش مهمی در افزایش آگاهی بانوان نسبت به وضعیت طبیعی پستان‌ها و تشخیص زودهنگام توده‌های غیرطبیعی دارد.

زمان مناسب برای انجام BSE حدود ۳ تا ۵ روز پس از پایان قاعدگی است؛ زمانی که هورمون‌ها در پایین‌ترین سطح خود هستند و بافت پستان نرم‌تر و قابل لمس‌تر است. زنان یائسه یا کسانی که پریود نمی‌شوند، می‌توانند یک روز مشخص در ماه را انتخاب کنند تا این کار به صورت منظم انجام شود.

برای انجام این بررسی‌ها که در مقابل آینه، در حالت ایستاده یا خوابیده انجام می‌شود، رعایت این نکات ضروری است:

رو به روی آینه تغییرات ظاهری را بررسی کنید: تقارن، رنگ، فرورفتگی پوست یا نوک پستان.
بازوها را بالا برده و زیر بغل را از نظر تورم بررسی کنید.
در حالت خوابیده یا ایستاده با حرکات دایره‌ای کل بافت پستان و زیر بغل را لمس کنید.
در لمس ایستاده از دست چپ برای سینه راست و از دست راست برای سینه چپ استفاده کنید.
در حالت درازکش، بازوی همان سمت را بالا برده و حوله‌ای زیر شانه قرار دهید.
با انگشت اشاره، وسط و حلقه حرکات دایره‌ای ملایم تا متوسط روی کل پستان انجام دهید.
نوک پستان را فشار دهید تا بررسی وجود ترشح یا خون‌ریزی انجام شود.

در صورت مشاهده توده، تغییر در بافت یا رنگ پوست، ترشح از نوک پستان یا درد غیرمعمول، مراجعه فوری به پزشک توصیه می‌شود. تشخیص زودهنگام، کلید درمان مؤثر سرطان سینه است.

بیشتر بخوانید: تست سرطان سينه در منزل

معاینه بالینی توسط پزشک (Clinical Breast Exam – CBE)

معاینه فیزیکی پستان توسط پزشک متخصص، معمولاً سالی یک‌بار برای زنان بالای ۳۰ سال توصیه می‌شود. در این معاینه، پزشک با لمس دقیق پستان‌ها و غدد لنفاوی زیربغل، به دنبال علائمی مانند توده، سفتی یا تغییر شکل غیرطبیعی می‌گردد. این روش به‌ویژه برای زنانی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان دارند اهمیت بالایی دارد.

ماموگرافی (Mammography)

ماموگرافی یکی از مؤثرترین و پرکاربردترین روش‌های تصویربرداری در غربالگری سرطان پستان است. در این روش از اشعه ایکس با دوز پایین برای ایجاد تصویر دقیق از بافت داخلی سینه استفاده می‌شود. طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت و انجمن سرطان آمریکا، زنان باید از سن ۴۰ سالگی هر یک تا دو سال یک‌بار ماموگرافی انجام دهند. برای زنان با ریسک بالا (مانند ناقلان ژن BRCA1/2)، انجام ماموگرافی حتی از سن ۳۰ سالگی نیز قابل توصیه است. این روش می‌تواند توده‌هایی را شناسایی کند که هنوز از نظر فیزیکی قابل لمس نیستند.

بیشتر بخوانید: ماموگرافی چیست؟

پرتودرمانی

پرتودرمانی از امواج پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند و اغلب پس از جراحی حفظ سینه تجویز می‌شود. این روش می‌تواند قبل یا بعد از عمل جراحی به کار رود و در مواردی که جراحی ممکن نیست یا توده بزرگ است، به عنوان درمان اصلی استفاده می‌شود. پرتودرمانی به کاهش احتمال بازگشت سرطان کمک می‌کند.

شیمی درمانی

شیمی درمانی به کمک داروهای ضدسرطان به صورت تزریقی یا خوراکی سلول‌های سرطانی را نابود می‌کند یا رشد آن‌ها را متوقف می‌سازد. این روش به خصوص در سرطان‌هایی که به غدد لنفاوی یا دیگر اندام‌ها گسترش یافته‌اند توصیه می‌شود. دوره و نوع داروها با توجه به شرایط بیمار تعیین می‌شود.

هورمون درمانی

هورمون درمانی با مسدود کردن گیرنده‌های هورمونی استروژن و پروژسترون، رشد سلول‌های سرطانی حساس به هورمون را متوقف می‌کند. این درمان برای سرطان‌های هورمونی مثبت کاربرد داشته و معمولاً پس از جراحی و شیمی درمانی برای جلوگیری از بازگشت بیماری استفاده می‌شود.

درمان بیولوژیک (هدفمند)

درمان بیولوژیک با داروهای هدفمندی مانند هرسپتین (Herceptin) سیستم ایمنی بدن را برای شناسایی و نابودی بهتر سلول‌های سرطانی تحریک می‌کند. این روش معمولاً همراه با شیمی درمانی انجام می‌شود و به ویژه برای سرطان‌های HER2 مثبت مؤثر است.

درمان سرطان سینه با تغذیه و سبک زندگی

رژیم غذایی سالم که شامل مصرف میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل باشد، نقش مهمی در پیشگیری و بهبود روند درمان سرطان سینه ایفا می‌کند. رژیم‌های گیاهخواری به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد ضدالتهابی مورد توجه هستند. همچنین حفظ وزن متعادل و انجام فعالیت بدنی منظم از عوامل مؤثر در کاهش خطر بازگشت بیماری محسوب می‌شوند.

درمان مکمل با طب سنتی

برخی گیاهان دارویی مانند زردچوبه، زنجبیل، سیر و گل‌گاوزبان خواص ضدالتهابی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی دارند و می‌توانند به عنوان مکمل درمانی به کار روند. استفاده از این روش‌ها باید تحت نظر پزشک متخصص صورت گیرد تا از تداخلات دارویی جلوگیری شده و آسیبی به درمان‌های اصلی وارد نشود.

سونوگرافی پستان (Breast Ultrasound)

سونوگرافی از امواج صوتی برای بررسی بافت پستان استفاده می‌کند و روشی ایمن و بدون اشعه است. این تکنیک معمولاً به‌عنوان مکمل ماموگرافی برای بررسی دقیق‌تر توده‌ها، به‌ویژه در زنان جوان‌تر با بافت سینه متراکم، کاربرد دارد. یکی از مزایای سونوگرافی، توانایی آن در تشخیص تفاوت بین توده‌های جامد (احتمالاً سرطانی) و کیست‌های پر از مایع (اغلب خوش‌خیم) است.

بیشتر بخوانید: سونوگرافی سینه

تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI پستان – Breast MRI)

MRI سینه یک روش بسیار حساس برای شناسایی توده‌های سرطانی در زنان با خطر بالا محسوب می‌شود. در این روش با استفاده از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی، تصویری بسیار دقیق از بافت نرم سینه تهیه می‌شود. MRI معمولاً برای زنانی با جهش ژنتیکی BRCA، سابقه پرتودرمانی در سنین پایین یا سابقه خانوادگی قوی، به‌همراه ماموگرافی سالیانه توصیه می‌شود. این روش به تشخیص ضایعات پنهان در ماموگرافی یا سونوگرافی کمک می‌کند، اما هزینه و احتمال خطای مثبت بالا از محدودیت‌های آن است.

بیوپسی پستان؛ تشخیص نهایی

در صورت مشاهده توده یا علائم مشکوک، مرحله نهایی تشخیص، انجام بیوپسی است. در این روش نمونه‌ای از بافت یا مایع مشکوک برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. روش‌های رایج بیوپسی عبارتند از:

آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA): برای توده‌های سطحی یا کیست‌های پر از مایع.
بیوپسی با سوزن هسته‌ای (CNB): برداشت نمونه بافتی با سوزن بزرگ‌تر جهت بررسی ساختار سلولی.
بیوپسی جراحی (Open Surgical): برداشت کامل توده در صورت نیاز به بررسی‌های گسترده‌تر.
بیوپسی غدد لنفاوی: ارزیابی گسترش احتمالی سرطان به زیر بغل.
بیوپسی هدایت‌شده با تصویر (Image-Guided): هدایت دقیق سوزن با استفاده از ماموگرافی یا سونوگرافی.

بیشتر بخوانید: بیوپسی سینه

درمان سرطان سینه

درمان سرطان سینه بستگی به نوع، مرحله و ویژگی‌های فردی هر بیمار دارد و معمولاً ترکیبی از روش‌های درمانی برای حذف سلول‌های سرطانی، جلوگیری از بازگشت بیماری و حفظ کیفیت زندگی بیمار به کار گرفته می‌شود. انتخاب روش درمان براساس فاکتورهایی مانند اندازه و محل توده، وضعیت غدد لنفاوی، نوع سلول‌های سرطانی و وضعیت هورمونی انجام می‌شود. درمان‌های رایج شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، هورمون‌درمانی و درمان‌های هدفمند یا بیولوژیک می‌باشند که هر کدام نقش مهمی در کنترل و بهبود بیماری دارند.
مطالعات به‌روز نشان داده‌اند که ترکیب هوشمندانه این درمان‌ها می‌تواند نرخ بقاء بیماران را به طور چشمگیری افزایش دهد. علاوه بر این، اهمیت مراقبت‌های تغذیه‌ای و سبک زندگی سالم در افزایش اثربخشی درمان و پیشگیری از عود بیماری به طور فزاینده‌ای مورد تأکید است. همچنین برخی درمان‌های مکمل مانند استفاده از داروهای گیاهی و طب سنتی به عنوان پشتیبان سیستم ایمنی و کاهش عوارض جانبی درمان‌ها مطرح می‌شوند؛ با این حال، استفاده از این روش‌ها باید تحت نظر پزشک متخصص باشد تا از تداخلات دارویی و اثرات ناخواسته جلوگیری شود. در ادامه به بررسی روش‌های مختلف درمان سرطان سینه می‌پردازیم:

بیشتر بخوانید: درمان سرطان سینه

جراحی سرطان سینه

جراحی معمول‌ترین و نخستین مرحله درمان است که هدف آن برداشتن سلول‌های سرطانی می‌باشد. نوع جراحی می‌تواند حفظ بافت سینه یا ماستکتومی کامل باشد که این انتخاب بستگی به اندازه، محل توده و اندازه پستان دارد. تکنیک‌های پیشرفته جراحی امروزی به حفظ شکل ظاهری سینه نیز کمک می‌کنند.

بیشتر بخوانید: درمان توده بدخیم سینه

پرتودرمانی

بیشتر بخوانید: پرتو درمانی سرطان سینه

شیمی درمانی

بیشتر بخوانید: شیمی درمانی سرطان سینه

هورمون درمانی

بیشتر بخوانید: هورمون درمانی سرطان سینه

درمان بیولوژیک (هدفمند)

درمان سرطان سینه با تغذیه و سبک زندگی

بیشتر بخوانید: تغذیه و سرطان سینه

درمان مکمل با طب سنتی

بیشتر بخوانید: درمان سرطان با طب سنتی

دکتر علی حجت؛ فلوشیپ فوق تخصص جراحی بیماری های پستان

انتخاب پزشک متخصص و با تجربه در درمان سرطان سینه، نقش بسیار مهمی در موفقیت روند درمان و افزایش کیفیت زندگی بیماران دارد. درمان به موقع و اصولی سرطان پستان نیازمند تخصص و مهارت بالاست تا بهترین روش‌های تشخیصی و درمانی با توجه به شرایط فردی هر بیمار انتخاب شود. دکتر علی حجت، دارای فلوشیپ فوق تخصص جراحی بیماری‌های پستان، با سال‌ها تجربه در این زمینه، یکی از برجسته‌ترین پزشکان در حوزه جراحی و درمان سرطان پستان به شمار می‌آید. دکتر حجت با بهره‌گیری از جدیدترین فناوری‌ها و تجهیزات پیشرفته، شامل روش‌های تصویربرداری دقیق و تکنیک‌های جراحی کم‌تهاجمی، تشخیص سریع و درمان هدفمند سرطان پستان را برای بیماران فراهم می‌کند. رویکرد تخصصی و علمی ایشان، همراه با توجه به جنبه‌های روحی و جسمی بیماران، موجب بهبود قابل توجه نتایج درمان و کاهش عوارض جانبی می‌شود. با تکیه بر دانش روز و پژوهش‌های معتبر بین‌المللی در حوزه جراحی پستان و سرطان، دکتر علی حجت متعهد به ارائه مراقبت‌های درمانی نوین و مطابق با استانداردهای جهانی است که بیماران را در مسیر بهبودی و بازگشت به زندگی سالم همراهی می‌کند.

بیشتر بخوانید: بهترین متخصص سرطان سینه

مراحل سرطان سینه

تشخیص دقیق مرحله سرطان سینه نقش کلیدی در انتخاب بهترین روش درمان و پیش‌آگهی بیمار دارد. تعیین مرحله بیماری با توجه به نتایج آزمایش آسیب‌شناسی (پاتولوژی)، آزمایش‌های خون، تصویربرداری‌هایی مانند ماموگرافی، سونوگرافی و در موارد خاص MRI و اسکن‌های پیشرفته صورت می‌گیرد. این مراحل معمولاً از ۰ تا ۴ شماره‌گذاری می‌شوند و هر مرحله نشان‌دهنده میزان پیشرفت سرطان و درگیری بافت‌های اطراف و سایر ارگان‌ها است.

سرطان سینه مرحله ۰ (سرطان موضعی یا پیش از سرطان)

در این مرحله سلول‌های سرطانی تنها در کانال‌های شیری یا لوبول‌ها رشد کرده‌اند و به بافت‌های اطراف یا غدد لنفاوی سرایت نکرده‌اند. به همین دلیل سرطان تهاجمی نیست اما در صورت عدم درمان، امکان گسترش دارد. این مرحله با نام سرطان «in situ» (مانند DCIS – داکتال کارسینوم درجا) شناخته می‌شود و اغلب با جراحی یا پرتو درمانی قابل درمان است.

مرحله ۱ سرطان سینه

در این مرحله، سلول‌های سرطانی به بافت‌های سالم سینه نفوذ کرده‌اند اما تومور معمولاً کوچک است (کمتر از ۲ سانتیمتر) و غدد لنفاوی درگیر نشده‌اند یا فقط چند سلول سرطانی کوچک در غدد لنفاوی یافت می‌شود. روش‌های درمان شامل لوبکتومی (حفظ پستان) به همراه پرتودرمانی و گاهی شیمی‌درمانی برای تومورهای بزرگ‌تر است. نمونه‌برداری غدد لنفاوی نیز برای تعیین وضعیت درگیری انجام می‌شود.

مرحله ۲ سرطان سینه

سرطان در این مرحله بزرگ‌تر است (بین ۲ تا ۵ سانتیمتر) و ممکن است به چند غده لنفاوی مجاور (کمتر از ۴ غده) سرایت کرده باشد. این مرحله به دو دسته تقسیم می‌شود:

تومور کوچکتر از ۲ سانتیمتر با درگیری غدد لنفاوی
تومور بین ۲ تا ۵ سانتیمتر با یا بدون درگیری غدد لنفاوی

امکان درمان کامل با جراحی (لوبکتومی یا ماستکتومی)، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، هورمون درمانی و درمان هدفمند وجود دارد. برداشتن یا نمونه‌برداری از غدد لنفاوی بخشی از درمان است.

مرحله ۳ سرطان سینه (سرطان پیشرفته)

این مرحله شامل سرطان‌های بزرگ‌تر و یا سرطان‌هایی است که تعداد زیادی از غدد لنفاوی زیر بغل یا غدد لنفاوی نزدیک ترقوه را درگیر کرده‌اند (۴ تا ۹ غده یا بیشتر). همچنین ممکن است سرطان به دیواره قفسه سینه یا پوست سینه نفوذ کرده باشد که باعث تورم یا تغییر شکل پوست می‌شود. درمان ترکیبی شامل شیمی‌درمانی اولیه (برای کوچک کردن تومور)، جراحی (ماستکتومی یا لامپکتومی)، پرتودرمانی، هورمون‌درمانی و درمان هدفمند است. برداشتن گسترده‌تر غدد لنفاوی و پرتودرمانی به نواحی درگیر نیز انجام می‌شود.

مرحله ۴ سرطان سینه (متاستاز)

در این مرحله سرطان به سایر ارگان‌های بدن مانند استخوان، کبد، مغز یا ریه‌ها گسترش یافته است. این مرحله متاستاتیک نامیده می‌شود و معمولاً غیرقابل درمان کامل است اما درمان‌های جدید و پیشرفته می‌توانند بیماری را کنترل کرده و طول عمر و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشند. درمان‌های اصلی شامل شیمی‌درمانی، هورمون درمانی (برای سرطان‌های حساس به هورمون)، درمان هدفمند (مثلاً با داروهای ضد HER2)، و در برخی موارد جراحی یا پرتودرمانی برای کاهش علائم است.

بیشتر بخوانید: گرید سرطان سینه

پیشگیری از سرطان سینه

پیشگیری از سرطان سینه با اصلاح سبک زندگی، تغذیه سالم و توجه به عوامل خطرپذیر، یک گام حیاتی در حفظ سلامت بانوان است. براساس جدیدترین پژوهش‌های منتشرشده در انجمن سرطان آمریکا (ACS) و سازمان بهداشت جهانی، بسیاری از موارد سرطان سینه قابل پیشگیری هستند یا می‌توان با شناسایی زودهنگام، شدت آن را کاهش داد.

ورزش و فعالیت بدنی منظم

ورزش روزانه به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه (حتی پیاده‌روی سریع) می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را تا ۲۰ الی ۳۰ درصد کاهش دهد. فعالیت فیزیکی سطح هورمون‌هایی مانند استروژن و انسولین را تنظیم کرده و از التهاب‌های مزمن جلوگیری می‌کند.

شیردهی و زایمان در سن مناسب

رژیم غذایی سالم و کم‌چرب

توصیه می‌شود خانم‌ها از مصرف غذاهای پرچرب، فست‌فودها و قندهای فرآوری‌شده خودداری کنند. یک رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های گیاهی، آنتی‌اکسیدان‌ها (ویتامین C، E، A و سلنیوم) و لبنیات کم‌چرب نقش موثری در پیشگیری دارد. فیبر غذایی نیز با تنظیم وزن و تعادل هورمونی به کاهش خطر کمک می‌کند.

حفظ وزن مناسب

اضافه‌وزن، به‌ویژه پس از یائسگی، با افزایش سطح استروژن بدن و مقاومت به انسولین همراه است که ریسک ابتلا به سرطان سینه را بالا می‌برد. کنترل وزن از طریق رژیم متعادل و ورزش منظم توصیه می‌شود.

پرهیز از الکل و سیگار

مطالعات متعدد نشان داده‌اند که مصرف الکل حتی در مقادیر کم با افزایش ریسک سرطان پستان مرتبط است. همچنین سیگار کشیدن می‌تواند زمینه التهاب مزمن و اختلالات هورمونی را فراهم کند.

بررسی سابقه خانوادگی و غربالگری

اگر سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان سینه یا تخمدان وجود دارد، مشاوره ژنتیک و انجام غربالگری‌های دقیق‌تر مانند ماموگرافی زودهنگام یا MRI پستان ضرورت دارد. تست ژنتیکی BRCA نیز در صورت توصیه پزشک باید انجام شود.

بیشتر بخوانید: پیشگیری از سرطان سینه

رابطه سابقه خانوادگی با سرطان سینه

سابقه خانوادگی یکی از مهم‌ترین عوامل خطر در ابتلا به سرطان سینه است، اما برخلاف تصور عموم، فقط درصد محدودی از بیماران این بیماری را به‌صورت ارثی دریافت می‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند که اگر یکی از بستگان درجه یک (مادر، خواهر یا دختر) به سرطان سینه مبتلا باشد، خطر ابتلای فرد به این بیماری حدود دو برابر می‌شود. اگر دو بستگان درجه یک دچار این سرطان باشند، این خطر به بیش از سه برابر افزایش پیدا می‌کند.
حتی وجود سرطان سینه در اقوام مذکر مانند پدر یا برادر نیز می‌تواند نشانه‌ای از احتمال جهش ژنتیکی مانند BRCA1 یا BRCA2 در خانواده باشد، که به‌طور قابل‌توجهی احتمال بروز سرطان پستان را افزایش می‌دهد. با این حال، باید توجه داشت که: بیش از ۸۵٪ از موارد سرطان پستان در زنانی اتفاق می‌افتد که هیچ سابقه خانوادگی مشخصی از این بیماری ندارند.
علت این موارد می‌تواند مربوط به عوامل محیطی، هورمونی، سبک زندگی و جهش‌های ژنتیکی تصادفی باشد که از والدین به ارث نرسیده‌اند. به همین دلیل، نبود سابقه خانوادگی هرگز به معنای ایمنی کامل از سرطان سینه نیست. در زنانی که سابقه خانوادگی مثبت دارند، غربالگری زودهنگام، آزمایش ژنتیک (برای بررسی BRCA1 و BRCA2) و مشاوره ژنتیک می‌تواند به پیشگیری یا تشخیص زودرس کمک کند.

اهمیت سابقه شخصی در سرطان سینه

داشتن سابقه ابتلا به سرطان سینه یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای ابتلای مجدد به این بیماری است. زنانی که قبلاً در یکی از پستان‌های خود به سرطان مبتلا شده‌اند، ۳ تا ۴ برابر بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلای مجدد به سرطان در پستان مقابل یا در ناحیه‌ای متفاوت از همان پستان قرار دارند. این وضعیت با بازگشت تومور اولیه تفاوت دارد، زیرا به معنای ظهور یک تومور جدید و مستقل است. طبق مطالعات به‌روز منابعی مانند American Cancer Society و National Cancer Institute، این خطر به عوامل زیر بستگی دارد:

نوع و درجه تهاجم تومور اولیه
وجود جهش‌های ژنتیکی مانند BRCA1 یا BRCA2
عدم انجام درمان‌های کمکی مانند شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی
سن ابتلا به سرطان اولیه (زیر ۴۰ سال، خطر بیشتر است)

برای تشخیص زودهنگام سرطان دوم، انجام غربالگری‌های منظم مانند ماموگرافی یا MRI، به‌خصوص در زنانی که سابقه شخصی ابتلا دارند، بسیار ضروری است. همچنین معاینات بالینی دوره‌ای و خودآزمایی منظم پستان به افزایش آگاهی و شناسایی به‌موقع تغییرات کمک می‌کند. در نهایت، زنانی با سابقه سرطان سینه باید تحت نظارت دقیق و تخصصی پزشک قرار بگیرند تا در صورت بروز هرگونه علامت جدید، درمان سریع و مؤثر انجام شود.

رابطه سرطان سینه با نژاد و قومیت

سرطان سینه یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در زنان سراسر جهان است، اما میزان بروز و بقای آن ممکن است بسته به نژاد و قومیت متفاوت باشد. مطالعات معتبر از جمله گزارش‌های American Cancer Society، CDC و National Cancer Institute نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی، اجتماعی-اقتصادی، سبک زندگی، و دسترسی به مراقبت‌های پزشکی در این تفاوت‌ها نقش مهمی ایفا می‌کنند. بر اساس آمارهای جدید تا سال ۲۰۲۵، زنان سفیدپوست (Caucasian) کمی بیشتر از زنان آفریقایی-آمریکایی در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. با این حال، نرخ مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری در میان زنان آفریقایی-آمریکایی بالاتر است. این موضوع به دلایلی مانند تشخیص دیرهنگام، تومورهای با رفتار تهاجمی‌تر (مانند نوع تریپل نگاتیو)، و موانع دسترسی به درمان‌های استاندارد مرتبط است.
زنان آفریقایی-آمریکایی زیر ۴۵ سال بیش از سایر گروه‌ها در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند و در بسیاری از موارد، سرطان در مراحل پیشرفته‌تری شناسایی می‌شود. همچنین احتمال ابتلا به نوع مهاجم سرطان سینه در این گروه بالاتر است. در مقابل، زنان آسیایی، آمریکایی‌های با ریشه اسپانیایی (لاتین‌تبارها) و زنان بومی آمریکایی نرخ کمتری از ابتلا به سرطان سینه را نشان داده‌اند. اگرچه نرخ ابتلا در این گروه‌ها پایین‌تر است، اما همچنان توصیه می‌شود غربالگری‌های منظم و مراقبت‌های پیشگیرانه به‌صورت دقیق انجام شود. به‌طور کلی، آگاهی‌رسانی فرهنگی، دسترسی عادلانه به مراقبت‌های بهداشتی، و تشخیص زودهنگام نقش کلیدی در کاهش مرگ‌ومیر ناشی از سرطان سینه در همه گروه‌های نژادی و قومی دارد.

بافت سینه متراکم و سرطان سینه

سینه از سه نوع بافت اصلی تشکیل شده است: بافت چربی، بافت فیبری (بافت همبند) و بافت غده‌ای (غدد تولید شیر). زمانی که نسبت بافت فیبری و غده‌ای نسبت به چربی بیشتر باشد، اصطلاحاً به آن بافت سینه متراکم (Dense Breast Tissue) گفته می‌شود. تراکم پستان معمولاً با ماموگرافی قابل تشخیص است، اما این ویژگی می‌تواند تشخیص توده‌های مشکوک را دشوارتر کند. مطالعات علمی نشان داده‌اند که زنان دارای سینه متراکم، نسبت به زنانی که بافت سینه غیر متراکم دارند، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان پستان قرار دارند. طبق گزارش American Cancer Society، تراکم سینه می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را بین ۱.۵ تا ۲ برابر افزایش دهد. علت این امر دقیقاً مشخص نیست، اما یکی از فرضیات مطرح‌شده، احتمال وجود سلول‌های غده‌ای بیشتر و فعالیت بالاتر در بافت متراکم است. از سوی دیگر، بافت‌های متراکم سینه می‌توانند در ماموگرافی تصاویر سفید ایجاد کنند که توده‌های سرطانی را که خود نیز به رنگ سفید هستند، پنهان نمایند. این موضوع باعث کاهش دقت ماموگرافی در زنان با بافت متراکم می‌شود و در نتیجه ممکن است نیاز به انجام روش‌های تکمیلی مانند سونوگرافی یا MRI احساس شود.
عواملی که بر تراکم سینه تأثیر می‌گذارند عبارتند از:

سن (تراکم معمولاً با افزایش سن کاهش می‌یابد)
وضعیت یائسگی (پس از یائسگی بافت سینه معمولاً چربی‌دارتر می‌شود)
هورمون‌درمانی در دوران یائسگی (می‌تواند تراکم را افزایش دهد)
بارداری و شیردهی
عوامل ژنتیکی و ارثی

زنان دارای بافت سینه متراکم باید با پزشک خود درباره روش‌های غربالگری مناسب مانند استفاده همزمان از ماموگرافی و سونوگرافی، یا در موارد پرخطر MRI، مشورت کنند. غربالگری دقیق‌تر می‌تواند تشخیص زودهنگام سرطان سینه را بهبود ببخشد و شانس درمان موفق را افزایش دهد.

رابطه سرطان سینه و قاعدگی

عوامل مرتبط با شروع و پایان قاعدگی می‌توانند در افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه نقش داشته باشند. زنانی که اولین قاعدگی خود را در سنین پایین‌تر (پیش از ۱۲ سالگی) تجربه کرده‌اند یا یائسگی آن‌ها پس از ۵۵ سالگی رخ می‌دهد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. دلیل این موضوع، قرار گرفتن طولانی‌تر بدن در معرض هورمون‌های زنانه، به‌ویژه استروژن و پروژسترون، است. قرار گرفتن در معرض استروژن برای مدت زمان طولانی‌تر، به ویژه در دوره‌ای که تخمک‌گذاری فعال است، با افزایش احتمال رشد غیرطبیعی سلول‌های پستان و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان در ارتباط است. سیکل‌های قاعدگی بیشتر نیز به معنای دوره‌های بیشتر ترشح این هورمون‌هاست که در درازمدت می‌تواند تأثیرگذار باشد.
با این حال، شروع زودرس قاعدگی یا یائسگی دیرهنگام به تنهایی باعث ایجاد سرطان نمی‌شوند، بلکه در کنار سایر عوامل مانند سبک زندگی، ژنتیک، چاقی، مصرف هورمون‌های مصنوعی و سابقه خانوادگی می‌توانند خطر را افزایش دهند. آگاهی از این فاکتورها و غربالگری منظم می‌تواند نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و پیشگیری از سرطان سینه داشته باشد.

چه کسانی گروه های پرخطر در سرطان سینه را تشکیل می دهند؟

برخی از افراد نسبت به دیگران در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. شناخت این گروه‌های پرخطر به غربالگری زودهنگام، پیشگیری مؤثرتر و مدیریت شخصی سلامت کمک می‌کند. مهم‌ترین گروه‌های پرخطر عبارت‌اند از:

افرادی که سابقه ابتلا به سرطان سینه در یکی از سینه‌ها را دارند. خطر ابتلا در سینه دیگر یا ناحیه‌ای دیگر از همان سینه بیشتر است.
افرادی که ضایعات پستانی پیش‌سرطانی مانند DCIS (کارسینوم داخل مجاری) یا LCIS (کارسینوم لوبولی) داشته‌اند.
افراد دارای جهش‌های ژنتیکی شناخته‌شده مانند BRCA1 و BRCA2 یا سایر ژن‌های مرتبط با سرطان پستان.
زنان با سابقه خانوادگی سرطان پستان به‌ویژه در بستگان درجه یک (مادر، خواهر، دختر).
زنانی که در گذشته در ناحیه قفسه سینه تحت پرتودرمانی (مثلاً برای بیماری هوچکین) قرار گرفته‌اند.
زنانی که اولین قاعدگی‌شان زودتر از ۱۲ سالگی یا یائسگی‌شان دیرتر از ۵۵ سالگی اتفاق افتاده است.
زنانی که هرگز زایمان نکرده‌اند یا اولین فرزند خود را پس از ۳۰ سالگی به دنیا آورده‌اند.
افرادی که به مدت طولانی و با دوز بالا از درمان جایگزینی هورمونی (HRT) در دوران یائسگی استفاده کرده‌اند.
مصرف طولانی‌مدت قرص‌های ضدبارداری ترکیبی (استروژن-پروژستین) ممکن است اندکی خطر را افزایش دهد.
سبک زندگی ناسالم شامل رژیم غذایی پرچرب، چاقی، مصرف الکل، کم‌تحرکی و نداشتن فعالیت فیزیکی منظم.

شناسایی این عوامل خطر به معنای ابتلای حتمی به سرطان نیست، اما آگاهی از آن‌ها می‌تواند منجر به اقدامات پیشگیرانه مؤثر مانند غربالگری منظم، اصلاح سبک زندگی، مشاوره ژنتیک و حتی درمان پیشگیرانه شود. همیشه توصیه می‌شود افراد پرخطر تحت نظر پزشک متخصص پستان یا انکولوژیست قرار بگیرند.

سرطان سینه چگونه درمان می شود؟

درمان سرطان سینه به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله مرحله بیماری، نوع تومور، وضعیت گیرنده‌های هورمونی (استروژن و پروژسترون)، بیان ژن HER2، سن بیمار، سلامت عمومی و ترجیحات شخصی. پزشکان معمولاً از یک یا چند روش درمانی به‌صورت ترکیبی استفاده می‌کنند تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود. درمان‌ها می‌توانند شامل گزینه‌های زیر باشند:

جراحی: رایج‌ترین روش اولیه برای حذف توده سرطانی است که شامل دو نوع اصلی می‌شود: حفظ پستان (لامپکتومی) یا برداشت کامل پستان (ماستکتومی). انتخاب روش به اندازه تومور، محل آن و ترجیح بیمار بستگی دارد.
پرتودرمانی (رادیوتراپی): از پرتوهای پرانرژی برای تخریب سلول‌های سرطانی باقی‌مانده پس از جراحی استفاده می‌شود، به‌ویژه زمانی که پستان حفظ شده باشد.
شیمی‌درمانی: با استفاده از داروهای قوی ضد سرطان برای کاهش اندازه تومور پیش از جراحی (نئوادجوانت) یا از بین بردن سلول‌های سرطانی باقیمانده پس از جراحی (ادجوانت) انجام می‌شود. این داروها ممکن است به‌صورت تزریقی یا خوراکی تجویز شوند.
هورمون‌درمانی: برای بیمارانی که تومورشان گیرنده هورمونی مثبت دارد، داروهایی مانند تاموکسیفن یا مهارکننده‌های آروماتاز استفاده می‌شود تا اثر استروژن بر رشد سلول‌های سرطانی مهار شود.
درمان هدفمند: این روش جدیدتر، پروتئین‌های خاص یا مسیرهای رشد سلول سرطانی را هدف قرار می‌دهد. مثلاً در تومورهایی با بیان بیش‌ازحد HER2، دارویی مثل Trastuzumab (هرسپتین) می‌تواند مؤثر باشد.

درمان به‌موقع و شخصی‌سازی‌شده می‌تواند تأثیر چشمگیری در کاهش عود مجدد سرطان، افزایش بقا و بهبود کیفیت زندگی بیماران داشته باشد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی‌های تشخیصی و درمانی، امید به زندگی در بیماران مبتلا به سرطان پستان به شکل چشمگیری افزایش یافته است.

چگونه می توان از خود در مقابل سرطان سینه محافظت کرد؟

هرچند پیشگیری قطعی از سرطان سینه ممکن نیست، اما با رعایت برخی اصول سبک زندگی سالم می‌توان به‌طور قابل توجهی خطر ابتلا به این بیماری را کاهش داد. مطالعات نشان داده‌اند که بیش از یک‌سوم موارد سرطان پستان با کنترل عوامل قابل تغییر قابل پیشگیری هستند.

پرهیز از مصرف سیگار و الکل: مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی با افزایش خطر سرطان سینه به‌ویژه در زنان پیش از یائسگی مرتبط است.
ورزش منظم و فعالیت بدنی: حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی در هفته یا ۷۵ دقیقه فعالیت شدید در کاهش خطر موثر است. ورزش باعث تعادل هورمونی و کنترل وزن می‌شود.
تغذیه سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، چربی‌های سالم (مثل روغن زیتون و آجیل) و کاهش مصرف گوشت فرآوری‌شده و چربی‌های اشباع برای سلامت پستان مفید است.
حفظ وزن بدن در محدوده سالم: اضافه‌وزن به‌ویژه بعد از یائسگی، یکی از عوامل موثر در افزایش احتمال ابتلا به سرطان سینه است.
شیردهی: شیردهی مداوم به مدت ۶ ماه یا بیشتر، یکی از عوامل محافظتی طبیعی در برابر سرطان پستان است.
جلوگیری از به‌تعویق انداختن بارداری: بارداری در سنین مناسب (پیش از ۳۰ سالگی) با کاهش احتمال سرطان سینه همراه است.
مصرف آگاهانه داروهای هورمونی: استفاده طولانی‌مدت از داروهای هورمونی مانند قرص‌های ضدبارداری یا هورمون‌درمانی پس از یائسگی، نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک دارد.

در نهایت، مشاوره پزشکی منظم، غربالگری‌های به‌موقع مانند ماموگرافی و خودآزمایی ماهانه سینه نقش مهمی در پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان ایفا می‌کنند.

عوامل غیر مرتبط با سرطان سینه

باورهای نادرستی در مورد علت ابتلا به سرطان سینه وجود دارد که برخی از آن‌ها پایه علمی ندارند. بر اساس مطالعات به‌روز از جمله گزارش‌های American Cancer Society، Mayo Clinic و WHO، موارد زیر ارتباطی با افزایش خطر سرطان پستان ندارند:

استفاده از دئودورانت یا ضد تعریق: مطالعات علمی هیچ ارتباطی میان استفاده از محصولات ضد تعریق و افزایش خطر سرطان سینه نیافته‌اند.
پوشیدن سوتین‌های زیر سیمی: هیچ شواهدی مبنی بر افزایش ریسک سرطان پستان در اثر استفاده از این نوع سوتین وجود ندارد.
سقط جنین: سقط‌های خودخواسته یا درمانی باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه نمی‌شوند.
تغییرات فیبروکیستیک در سینه: این توده‌های خوش‌خیم ریسک سرطان را افزایش نمی‌دهند، اما نیازمند بررسی دقیق توسط پزشک هستند.
بارداری چندقلویی: داشتن دوقلو یا بیشتر به‌تنهایی عاملی برای افزایش خطر سرطان سینه نیست.
نوشیدن قهوه و مصرف کافئین: قهوه حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که ممکن است حتی خاصیت محافظتی داشته باشند و ریسک سرطان را افزایش نمی‌دهد.
استفاده از رنگ مو: در صورت استفاده از رنگ‌های مو استاندارد، ارتباط معناداری با ابتلا به سرطان سینه مشاهده نشده است.

تمرکز بر کنترل عوامل خطر واقعی مانند سبک زندگی ناسالم، چاقی، مصرف الکل و عدم تحرک بدنی برای پیشگیری از سرطان سینه اولویت دارد.

ترمیم و بازسازی سینه بعد از درمان سرطان سینه

در بسیاری از موارد، به‌ویژه زمانی که توده‌ی سرطانی بزرگ باشد یا ویژگی‌های بیولوژیکی آن نیاز به برداشت کامل پستان (ماستکتومی) داشته باشد، حفظ سینه ممکن نیست. این وضعیت می‌تواند تأثیر روانی و جسمی زیادی بر بیماران، به‌ویژه بانوان، داشته باشد. اما خوشبختانه پیشرفت‌های چشمگیر در حوزه‌ی جراحی پلاستیک و بازسازی سینه، امکان بازیابی ظاهر طبیعی سینه را فراهم کرده است. بازسازی سینه می‌تواند به یکی از دو روش زیر انجام شود:

بازسازی با پروتز: در این روش از پروتزهای سیلیکونی یا سالینی برای بازسازی حجم و شکل سینه استفاده می‌شود. این روش اغلب در زنانی انجام می‌شود که پوست کافی برای پوشاندن پروتز دارند یا با استفاده از اکسپندر پوستی برای این هدف آماده می‌شوند.
بازسازی با بافت بدن خود بیمار (فلپ): در این روش از بافت‌های بدن بیمار (مانند شکم، پشت یا ران) برای ساخت دوباره پستان استفاده می‌شود. این روش برای کسانی مناسب است که نمی‌خواهند از پروتز استفاده کنند یا شرایط مناسب برای آن ندارند.

زمان انجام بازسازی سینه: بازسازی پستان می‌تواند به‌صورت همزمان با جراحی ماستکتومی یا با فاصله زمانی و پس از پایان درمان‌های مکمل مانند شیمی‌درمانی و پرتودرمانی انجام شود. تصمیم‌گیری درباره‌ی نوع بازسازی به عوامل مختلفی از جمله نوع سرطان، سلامت عمومی بیمار، ترجیحات شخصی و نظر تیم پزشکی بستگی دارد.
اهمیت بازسازی در کیفیت زندگی: تحقیقات نشان داده‌اند که بازسازی پستان تأثیر مثبتی بر کیفیت زندگی، اعتماد به نفس و سلامت روان زنان پس از درمان سرطان دارد. بنابراین توصیه می‌شود که پیش از انجام ماستکتومی، بیماران درباره‌ی گزینه‌های بازسازی سینه با پزشک خود مشورت کنند.

بیشتر بخوانید: بازسازی سینه چیست؟

زندگی با سرطان سینه

تشخیص سرطان سینه می‌تواند تجربه‌ای چالش‌برانگیز و تغییر دهنده برای هر فرد باشد. تأثیر روانی، فیزیکی و اجتماعی این بیماری بسته به مرحله سرطان، نوع درمان، حمایت اجتماعی و توانایی شخصی در مقابله با شرایط متفاوت است. با این حال، راهکارهای متعددی برای مدیریت این دوران دشوار و ارتقای کیفیت زندگی وجود دارد:

دریافت حمایت عاطفی از خانواده و دوستان: پشتیبانی نزدیکان می‌تواند استرس را کاهش دهد و احساس تنهایی را کم‌رنگ‌تر کند.
شرکت در گروه‌های پشتیبانی بیماران مبتلا به سرطان سینه: به اشتراک گذاشتن تجربه‌ها به تقویت روحیه کمک می‌کند.
افزایش آگاهی از بیماری از طریق مطالعه منابع علمی و معتبر: دانستن مسیر درمان باعث کاهش اضطراب می‌شود.
اختصاص زمانی برای انجام فعالیت‌هایی که برای فرد لذت‌بخش است: حفظ کیفیت زندگی در طول درمان بسیار مهم است.
پیروی از برنامه‌های مراقبتی و پیگیری‌های منظم پزشکی: کنترل منظم وضعیت سلامت، از عود بیماری جلوگیری می‌کند.

سبک زندگی سالم، آگاهی کافی و حمایت اجتماعی نقش کلیدی در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان سینه ایفا می‌کند. علت دقیق سرطان سینه هنوز کاملاً مشخص نیست، اما شواهد علمی نشان می‌دهد که تغییر در سبک زندگی می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد. موارد زیر از جمله مهم‌ترین توصیه‌های پیشگیرانه هستند:

حفظ وزن سالم: به‌ویژه در دوران یائسگی برای کاهش سطح هورمون‌های استروژنی اضافی اهمیت دارد.
انجام ورزش منظم: حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی در هفته توصیه می‌شود.
پرهیز از مصرف چربی‌های اشباع‌شده و غذاهای فرآوری‌شده: این نوع رژیم غذایی با کاهش التهاب‌های مزمن در بدن همراه است.
اجتناب از مصرف الکل: مصرف الکل با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه ارتباط دارد.
شیردهی: شیردهی مکرر در کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه مؤثر شناخته شده است.
پرهیز از هورمون‌درمانی‌های غیرضروری: به‌ویژه درمان‌های طولانی‌مدت در دوران یائسگی.

بر اساس تحقیقات منتشرشده، رعایت این نکات می‌تواند تا یک سوم از احتمال ابتلا به سرطان سینه بکاهد. توصیه می‌شود همه خانم‌ها با پزشک متخصص درباره ارزیابی فردی ریسک سرطان سینه گفت‌وگو کنند.

بیشتر بخوانید: احتمال مرگ در سرطان سینه

سخن پایانی

سرطان سینه بیماری‌ای است که تشخیص به موقع و درمان تخصصی آن، نقش حیاتی در موفقیت روند درمان و بهبود کیفیت زندگی بیماران دارد. شناخت دقیق عوامل خطر، انجام خودآزمایی منظم، پیگیری‌های پزشکی و رعایت سبک زندگی سالم، از بهترین روش‌های پیشگیری و کنترل این بیماری به شمار می‌روند. برای درمان موثر و مطمئن سرطان سینه، انتخاب یک پزشک متخصص و با تجربه اهمیت بالایی دارد. دکتر علی حجت، فلوشیپ فوق تخصص جراحی بیماری‌های پستان، با بهره‌گیری از جدیدترین تکنولوژی‌ها و روش‌های درمانی پیشرفته، بهترین گزینه برای شماست تا روند درمانی را با اطمینان و آرامش طی کنید.
اگر شما یا عزیزانتان در معرض خطر یا علائم سرطان سینه هستید، امروز با دکتر علی حجت تماس بگیرید و از مشاوره تخصصی و خدمات درمانی حرفه‌ای بهره‌مند شوید. پیشگیری و درمان به موقع، کلید زندگی سالم‌تر و آینده‌ای روشن‌تر است.

دکتر علی حجت | فلوشیپ فوق تخصص جراحی بیماری‌های پستان

سؤالات متداول در مورد سرطان سینه

آیا سرطان سینه کشنده است؟

سرطان سینه چه بدخیم باشد چه خوش خیم روش های درمانی زیادی دارد. اما سرطان سینه درمان نشده می‌تواند کشنده باشد.

چه عواملی در بروز سرطان سینه تاثیر می گذارند؟

عوامل زیادی بر احتمال ابتلا به سرطان سینه تاثیر گذار است. شروع قاعدگی در سن کم، یائستگی در سن بالا، چاقی، سابقه بیماری در خانواده، ارث، بارداری در سن بالا، مصرف الکل، مصرف داروی جلوگیری از بارداری و… می‌توانند بر بروز سرطان سینه تاثیر گذار باشند.

سرطان سینه چگونه در بدن پخش می شود؟

این سرطان از طریق حمله به سلول های سالم قفسه سینه، نفوذ به سیستم لنفاوی بدن و ورود به رگ‌ها در بدن پخش می‌شود.

سرطان سینه از چه قسمتی از بدن آغاز می شود؟

این سرطان از بافت‌های پستان آغاز می‌شود و با توجه به نوع آن بخش‌هایی از آناتومی پستان را درگیر می‌کند.

آیا سرطان سینه درد دارد؟

بطور کلی این نقص مادرزادی در طول رشد کودک مشاهده خواهد شد و با تشخیص به‌موقع و درمان آن می‎توان از بروز خطرات احتمالی و شدید شدن بیماری جلوگیری کرد، این بیماری در صورت شدید شدن مشکلات قلبی و ریوی برای فرد ایجاد خواهد کرد.

آیا وراثت در ابتلا به سرطان سینه تأثیرگذار است؟

احتمال ابتلا به سرطان سینه در افرادی که یکی از اعضای زن خانواده آنها به این بیماری مبتلا بوده است بیشتر است. وجود این بیماری در بستگان درجه یک مانند مادر یا خواهر احتمال ابتلا را در فرد بالا خواهد برد. اما تحقیقات نشان داده است که 85 درصد از زنان مبتلا، این بیماری را به ارث نبرده‌اند.

آیا سابقه شخصی در سرطان سینه تأثیرگذار است؟

اگر سرطان در یکی از سینه ها تشخیص داده شود احتمال اینکه سینه دیگر نیز دچار سرطان شود 3 یا 4 برابر خواهد بود. از سوی دیگر اگر شخصی در گذشته دچار بیماری بوده و درمان را انجام داده باشد احتمال بازگشت بیماری وجود دارد که به آن عود سرطان می‌گویند.

رابطه سرطان سینه با نژاد و قومیت چیست؟

تحقیقات نشان داده است که در برخی موارد نژاد و قومیت بر ابتلا به سرطان سینه تاثیر گذار است، به طور مثال احتمال ابتلای زنان سفید پوست به سرطان سینه بیش از زنان آفریقایی آمریکایی است، یا در نمونه دیگر احتمال ابتلا به سرطان در زنان آسیایی کمتر است.

رابطه سرطان سینه و قاعدگی چیست؟

بررسی‌ها نشان داده است که زنانی که قاعدگی زودرس دارند یعنی قبل از 12 سالگی دوران قاعدگی آنها شروع شده است 15 تا 20 درصد یا زنانی که دوران یائسگی آنها بعد از سن 55 سالگی بوده است حدود 40 درصد، بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند. زیرا تحقیقات نشان داده است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هورمون های استروژن و پروژسترون یکی از دلایل افزایش ابتلا به این بیماری است.

عوامل غیر مرتبط با سرطان سینه چیست؟

این موارد بر خطر ابتلا به سرطان سینه تأثیری ندارند:

استفاده از ضد تعریق
پوشیدن سوتین
داشتن تغییرات فیبروکیستیک سینه (بافت سینه متراکم با کیست‌های خوش‌خیم)
حاملگی چند قلو
قهوه و کافئین
استفاده از رنگ مو
انجام لیزر موهای زائد
پروتز سینه

دلایل مرتبط با عوامل هورمونی سرطان سینه چیست؟

تحقیقات نشان داده است که استروژن و پروژسترون سبب رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی می‌شوند. گیرنده سلول‌های سرطانی با استفاده از استروژن و پروژسترون تکثیر شده و زنده می‌مانند، هورمون درمانی دسترسی سلول‌های سرطانی به این دو هورمون زنانه را از بین می‌برد و مانع از رشد و تکثیر آنها می‌شود.

چه کسانی گروه های پرخطر در سرطان سینه را تشکیل می دهند؟

افرادی که ضایعه‌ای در سینه دارند که می‌توان آن‌ها را پیش‌ساز سرطان در نظر گرفت، کسانی که قبلا سرطان در یکی از سینه‌های آنها ایجاد شده، کسانی که سابقه ژنتیکی دارند و کسانی در خانواده یا نزدیکانشان به سرطان سینه مبتلا شده‌اند، کسانی که طولانی مدت از قرص های ضدبارداری استفاده کرده‌اند، کسانی که در یائسگی طولانی مدت و با دوز بالا استروژن درمانی انجام داده‌اند، کسانی که در معرض تشعشعات هستند، کسانی که قاعدگی زودرس و دیررس دارند، کسانی که یائسه شده‌اند، کسانی که هرگز زایمان نکرده‌اند یا اولین زایمان آنها بعد از 30 سالگی بوده و کسانی که غذاهای چرب زیادی می‌خورند گروه‌های پرخطر اصلی را تشکیل می‌دهند.

چگونه می توان از خود در مقابل سرطان سینه محافظت کرد؟

روش‌هایی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان سینه تا حد امکان وجود دارد:

پرهیز از مواد سرطان‌زا مانند سیگار و الکل
تغذیه سالم و ورزش منظم
مراقبت برای حفظ وزن ایده‌آل
شیردهی در 6 ماه اول زایمان
بچه‌دار نشدن خیلی دیر
توجه به مصرف داروهای هورمونی

آیا خوردن قرص جلوگیری از بارداری باعث سرطان سینه می‌شود؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد که استفاده از قرص جلوگیری از بارداری به دلیل تغییرات هورمونی در بدن احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.

سرطان سینه به مسواک زدن ارتباط دارد؟

تحقیقات جدید پزشکان نشان می دهد که زنانی که مسواک نمی‌زنند و دچار بیماری پرودنتال و التهاب لثه هستند احتمال ابتلا به سرطان سینه در آنها بیشتر از باقی افراد است.

آیا سرطان سینه بدخیم قابل درمان است؟

هر نوع سرطان سینه چه خوش خیم و چه بدخیم قابل درمان است و با توجه به اندازه توده ، محل توده و میزان گسترش سرطان نوع درمان تعیین می‌شود، راه‌های زیادی برای پیشگیری از گسترش و کنترل این بیماری نیز وجود دارد.

عوارض شیمی درمانی سرطان سینه چیست؟

شیمی درمانی سرطان سینه عوارض کوتاه مدت و بلند مدت دارد. عوارض کوتاه مدت شامل زخم دهان، ضعیف شدن ناخن‌ها، تغییرات در پوست، بیشتر شدن عفونت، کم شدن حافظه، کاهش تمرکز، ریزش موی شدید، خستگی زیاد، کم شدن اشتها، حالت تهوع، استفراغ کردن، اسهال و یبوست داشتن است که بعد از مدتی این عوارض از بین خواهند رفت. اما عوارض بلند مدت شیمی‌درمانی شامل پوکی شدید استخوان، کاهش عضله‌های قلب، ناباروری و احتمال سرطان خون است که این عوارض در زمان کوتاه از بین نمی‌روند.

تعداد جلسات شیمی درمانی در سرطان سینه چقدر است؟

تعداد جلسات شیمی درمانی با توجه به نوع و گسترش سرطان توسط پزشک معالج مشخص می‌شود، اما یک چرخه شیمی‌درمانی معمولا یک تا 4 هفته است. با تشخیص پزشک متخصص بین دوره‌های درمانی وقفه ایجاد می‌شود و بعد از هر 2 یا 3 سیکل درمانی بررسی برای میزان تاثییرات شیمی درمانی انجام می‌شود.

آیا سرطان سینه فقط در زنان دیده می‌شود؟

این بیماری در برخی از آقایان نیز دیده شده است اما میزان ابتلا در آقایان بسیار پایین است.