جراحی زیبایی برای درمان سرطان
ماستکتومی (mastectomy) عمل جراحی برداشتن کل پستان، از جمله پوست و نوک پستان است. این جراحی معمولاً برای درمان سرطان پستان انجام میشود و انواع مختلفی ازاین نوع جراحی وجود دارد که بستگی به نوع مشکل پستان دارد. در طی این جراحی ممکن است بر حسب نیاز غدد لنفاوی زیربغل نیز برداشته شود.
در سالهای قبل درمان جراحی سرطان پستان فقط به صورت ماستکتومی و برداشتن کل پستان بود. اما بعدها لامپکتومی به منظور برداشتن تومور نیز به درمانها اضافه شد و امروزه برای بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان پستان از این روش استفاده میشود. لامپکتومی با هدف برداشتن تومور به همراه لایهای از بافت سالم میشود و لازم است بقیه بافت پستان پرتودرمانی شود. بسته به فرم بدن هر بیمار و محل قرارگیری و اندازه تومورها، روشهای مختلفی ابداع شده تا ضمن درمان جراحی مشکلات مربوط به زیبایی و نقص عضو بیماران به حداقل رسانده شود.
لامپکتومی با جابجایی بافت
مجموعه روشهایی هستند که محل تومور با جابجایی بافتهای مجاور ترمیم میشوند. از نقاط قوتی که این روشها دارند میتوان به حداقل آسیب بافتی و حفظ حس پستان اشاره کرد. اشکال این روشها این است که میان دو پستان مقدار کمی تفاوت سایز و فرم باقی خواهد ماند.
کوچک کردن تومور با شیمی درمانی قبل از عمل
برای حفظ پستان در لامپکتومی، لازم است تومور با لایه ای از بافت طبیعی برداشته شود. اگر این حجم از بافت پستان نسبت به کل پستان قابل توجه باشد، ممکن است حفظ پستان مقدور نباشد و آنچه باقی میماند به لحاظ زیبایی ارزشمند نباشد. در این موارد می توان ابتدا با شیمی درمانی قبل از عمل، موجب تومور را کوچک می کنند تا امکان حفظ پستان و جراحی لامپکتومی را فراهم شود.
ماستکتومی با حفظ نیپل
گاهی با وجود تمام تمهیدات نمیتوان پستان را حفظ کرد و باید کل سینه را برداشت. در روش ماستکتومی با حفظ نیپل، کل پوست سینه ی بیمار، از جمله نوک پستان، حفظ شده و فقط کل بافت پستان برداشته میشود و بلافاصله سینه بازسازی میشود. این روش برای پستانهای با حجم کم و حداقل افتادگی، قابل استفاده است.
در این روش پوست طبیعی پستان حفظ شده و اثر محل برش جراحی بسیار کم است. از عوارض این روش میتوان به بی حسی کل پستان و نوک آن و امکان سیاه شدن و از دست رفتن نوک پستان میباشد.
ماموپلاستی و ماستوپکسی در ترکیب با لامپکتومی
ماموپلاستی مجموعه از روشهای جراحی است که برای کوچک کردن پستان استفاده میشود و ماستوپکسی یا لیفت، به روشهایی گفته میشود که برای درمان افتادگی پستان استفاده میشوند. در ماموپلاستی بخشی از بافت پستان برداشته میشود تا از حجم کلی پستان کاسته شود در این روش سعی میشود قسمتی از بافت برداشته شود که تومور در آن قرار دارد. در ماستوپکسی هم بافت پستان جا به جا میشود تا پستان فرم بهتری پیدا کند. ترکیبی از ماموپلاستی، ماستوپکسی و لامپکتومی، میتواند در پستانهایی که حجم کافی داشته باشند، علاوه بر درمان، حجم و فرم زیباتری نیز ایجاد کند.
بازسازی پستان
بازسازی پستان بعد از ماستکتومی انجام میشود. بازسازی پستان میتواند بلافاصله و یا به صورت تاخیری انجام شود. معمولاً در صورت نیاز به انجام پرتودرمانی، بازسازی تاخیری انجام میشود و در صورت عدم نیاز به پرتودرمانی میتوان بازسازی را بلافاصله انجام داد. پرتودرمانی در تومورهای بزرگ و یا در صورت درگیری غدد لنفاوی زیربغلی انجام میشود.
اگر بیمار پرتودرمانی بگیرد، ترجیح داده میشود برای بازسازی از بافتهای طبیعی بدن خود بیمار استفاده شود. احتمال عارضه دار شدن پروتز در این گروه بیماران بیشتر از بیمارانی است که پرتودرمانی نمیگیرند.
ماستکتومی کامل یا ساده
در ماستکتومی ساده تمام سینه، از جمله نوک آن را از بین می رود. اما جراح گره های لنفاوی ناحیه زیر بغل را حذف نمی کند.
ماستکتومی کامل زمانی استفاده می شود که سرطان تمام سینه را درگیر نکرده باشد.
ماستکتومی ساده یا کامل برای زنانی مناسب است که تومورهای سرطانی غیر تهاجمی بزرگ یا چندگانه در مجاری شیری خود دارند.
ماستکتومی دوگانه به منظور پیشگیری از سرطان، هر دو سینه برداشته خواهند شد.این روش اغلب برای بیماری استفاده میشود که از نظر ژنتیکی، بیش از دیگران، در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند.
در ماستکتومی رادیکال تمام پستان، گرههای لنفاوی زیر بغل و عضلات دیواره قفسه سینه را به طور کامل برداشته میشوند.
خطرات و عوارض ماستکتومی
خطرات ماستکتومی عبارتند از:
- خونریزی و عفونت
- درد
- تورم در بازو در صورت برداشتن غده لنفاوی زیر بغل
- ایجاد بافت اسکار سخت در محل جراحی
- درد و سفتی شانه
- بی حسی به خصوص در زیر بغل در صورت برداشتن غدههای لنفاوی
- تجمع خون در محل جراحی
- مشکلات ناشی از بیهوشی
- احساس درد در شانه و گرفتگی کلی در بازو
- زخم، تاول یا مشکلات پوستی در محل جراحی
- احساس سوزن سوزن شدن در سینه یا زیر بازو
- لنفدوم به وجود آمدن تورم و التهاب، به دلیل جمع شدن مایعات، در زیر بغل و بازوها
- آسیب به اعصاب کمر، بازو و دیواره قفسه سینه
روش های انجام بازسازی سینه
بازسازی پستان عمل پیچیدهای است که توسط جراح پلاستیک انجام میشود. اگر قصد بازسازی پستان همزمان با ماستکتومی دارید پیش از جراحی با جراح پلاستیک صحبت کنید.
- استفاده از اکسپندر سینه یا ایمپلنت سیلیکون یا سالین (محلول آب نمک)
- استفاده از بافت بدن خود بیمار (بازسازی بافت اتولوگ)
- استفاده از هر دو روش ایمپلنت و بازسازی با بافت بدن خود بیمار
دکتر علی حجت | فلوشیپ فوق تخصصی جراحی پستان