علائم و نشانه های سرطان سینه

سرطان سینه | سرطان پستان 

علائم و نشانه های سرطان سینه

شایع‌ترین علت مرگ در زنان میانسال سرطان سینه (Breast Cancer) است. ابتلا به سرطان سینه قبل از 20 سالگی نادر است، اما بعد از 20 سالگی، احتمال ابتلا به آن به طور پیوسته افزایش می‌یابد. برای تشخیص سرطان سینه ابتدا معاینه و خودآزمایی ماهانه توسط خود افراد توصیه می‌شود. از ۲۰ سالگی همه زنان باید این معاینات را داشته باشند و از روز 3-4 روز بعد از سیکل ماهیانه می‌توانند این معاینات را انجام دهند. هرگونه مشاهدات غیرمعمول در بافت پستان باید جدی گرفته شود. ترشح خونی یا مایع شفاف رنگ از نوک پستان نیز هشداری است که باید سریع به جراح مراجعه شود.

معاینه توسط جراح نیز مرحله دوم پیشگیری است. معاینه فرد توسط ماما یا متخصص زنان اشتباه است چراکه ماما‌ها و متخصصان زنان در حوزه بیماری‌های رحم و تخمدان احاطه کامل دارند و در مورد پستان اطلاعاتشان کامل نیست. بنابراین برای معاینه باید به گروه فلوشیپ فوق تخصص جراح بیماری‌های پستان مراجعه کنند و راهنمایی بگیرند.

انجام این معاینات ابتدا به‌صورت سالانه از ۲۰ تا ۲۵ سالگی و پس از ۲۵ سالگی هر شش ماه یک بار توصیه می‌شود. 
ماموگرافی مرحله سوم غربالگری است. اگر زنان در این غربالگری قرار گیرند، در بیشتر موارد بیماری به سرعت کشف شده و شانس زنده ماندن بیمار در پنج سال آینده به صد در صد می رسد. ماموگرافی معمولاً از سن ۳۵ سالگی به بعد پیشنهاد می‌شود. بین سنین ۳۵ تا ۴۰ سالگی همه‌ی زنان باید اولین ماموگرافی پایه را به عنوان پیشگیری انجام دهند. در سنین ۴۰ تا ۵۰سالگی باید هر ۲ سال یک بار و همچنبن از سنین ۵۰ تا ۶۰ سالگی سالی یکبار باید ماموگرافی کنند. در صورتی که تمام این موارد طبیعی بود از سن ۶۰ سالگی تا پایان عمر هر سه سال یک مرتبه باید ماموگرافی کنند.

کمتر از 5 درصد از بیماران مبتلا به سرطان پستان مردان هستند. بخشی از این موضوع به مسائل ژنتیکی، جغرافیایی و همچنین مصرف داروها و مکمل های بدنسازی جهت بزرگ شدن حجم سینه در مردان در سالن‌های بدنسازی است. بزرگ شدن حجم پستان در مردان احتمال ابتلا به سرطان پستان را در آن‌ها افزایش می‌دهد. از آنجا که بافت پستان مردان کم حجم است، بیماری زود‌تر به مراحل بالا‌تر می‌رسد و از آنجا که مردان معمولاً این توده‌ها را جدی نمی‌گیرند، بیماری زمانی کشف می‌شود که گا‌ه عضلات قفسه سینه را نیز درگیر کرده است.

توده‌های التهابی بر اثر عواملی نظیر عفونت ایجاد می‌شوند. التهاب ایجاد شده در بافت پستان سبب می‌شود توده‌ یا سفت شدگی در سینه لمس شود. حتی گاهی با به داخل کشیدن پوست یا نوک سینه علائم سرطان را تقلید می‌کند. اما احتمال ابتلا به سرطان سینه در خانم‌هایی که سابقه خانوادگی سرطان سینه دارند بیشتر است.
احتمال ابتلا به سرطان پستان با رژیم های غذایی کم فیتواستروژن‌ها (این ترکیبات در میوه‌ها ، سبزیجات و دانه‌هایی که به عنوان غذای اصلی در رژیم غذایی انسان کاربرد دارند) و رژیم غذایی نامناسب، استفاده زیاد از غذاهای حاوی اسید چرب اشباع، چاقی، مصرف مشروبات الکلی و سیگار بیشتر می‌شود. زنانی که در کارخانجات شیمیایی و آرایشی و بهداشتی کار می‌کنند و از حفاظت خوبی برخوردار نیستند، می‌توانند در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشند. این افراد جزو گروه‌های پرخطر‌ قرار می‌گیرند و لازم است معاینات دقیق و همچنین ماموگرافی سالانه را جدی بگیرند.

ویتامین د، ث و‌ ای و همچنین شیردهی کامل و کافی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری موثر است. تغذیه صحیح و محدودیت در مصرف فست فود‌ها و چربی‌های اشباع از دیگر فاکتورهای حفاظتی محسوب می‌شوند.

شیر دهی معمولاً در زنان شیرده ابتلا به سرطان را کاهش می دهد اما ممکن است خانم‌های شیرده به عفونت‌های بافت پستان دچار شوند. درمان اولیه این توده‌ها استفاده از آنتی‌بیوتیک است و بیماران باید سریعاً به پزشک مراجعه کنند و دارو دریافت کنند چرا که این التهاب ممکن است تبدیل به آبسه شود و در صورت نیاز به تخلیه باید عمل جراحی انجام شود. در بعضی از موارد عفونت‌های قارچی در سینه باعث ایجاد التهاب در سینه می شوند که در این موارد نیاز به درمان با داروهای خاص وجود دارد. گاهی نیز علت التهاب ناشناخته است و میکروب خاصی را نمی‌توان در کشت‌های انجام شده یافت. در این مورد نیز درمان‌های خاصی وجود دارد که به خوبی بیماری را کنترل می‌کنند.

احتمال ابتلا به سرطان سینه در زنان یائسه و در زنانی که اضافه وزن دارند، شایع‌تر است. اغلب در سینه‌های بزرگ بر اثر وارد آمدن ضربه، نسوج چربی آسیب دیده و به صورت توده ای بدون درد احساس می‌شود. این ضایعه نیاز به درمان خاصی ندارد و اغلب خود به خود از بین می‌رود اما در بعضی موارد چون با ضایعه بدخیم از نظر ظاهری فرقی نمی‌کند، نیاز به نمونه‌برداری و خارج کردن توده دارد. باید توجه داشت هر توده‌ای که بعد از ضربه ایجاد می‌شود، نکروز چربی نیست. گاهی ضربه عاملی برای دقت بیشتر خانم‌ها به سینه و کشف توده‌هایی می‌شود که از قبل وجود داشته اما به دلیل اینکه درد نداشته از نظر پنهان مانده‌اند بنابراین توده‌هایی که بعد از ضربه کشف می‌شوند، باید تحت بررسی کامل قرار گیرند.

فوراً نمونه‌ برداری کنید    

مطلبی که در مورد تمام توده‌های خوش خیم باید تأکید کرد این است که تشخیص خوش خیم یا بدخیم بودن توده با پزشک متخصص است. اگر پزشک برای تشخیص دقیق، نمونه برداری یا عمل جراحی را توصیه کرد باید در اولین فرصت آن را انجام دهید چون ضرر یک نمونه برداری ساده بسیار کمتر از تشخیص ندادن و به تعویق انداختن درمان یک توده بدخیم است. به یاد داشته باشید که سرطان سینه قابل درمان است به شرطی که در تشخیص و درمان آن اهمال نکنیم.

چرا به سرطان سینه مبتلا می شویم؟

در سرطان سینه، ژن‌های غیرطبیعی باعث رشد غیر قابل کنترل سلول‌های پستان می‌شوند. اگر رشد این سلول‌ها آهسته بوده و به بافت‌های دیگر حمله نکنند، تومورهای خوش خیم سینه را به وجود می آورند. این توده ها معمولاً برای سلامتی خطرناک نیستند.
اگر این سلول‌های غیر طبیعی سریعتر رشد کنند و به بافت‌های اطراف حمله کنند باعث ایجاد تومورهای سرطانی می‌شوند. این توده ها خطرناک هستند و می توانند گسترش یابند و تومورهای جدیدی را در بدن ایجاد می کنند.

علائم اولیه سرطان سینه

توده های قابل لمس در پستان و زیر بغل، ترشح نوک پستان (یک طرفه، به خودی خود، به صورت خونی و یا ترشحات زرد یا شیری رنگ)، تو رفتگی نوک پستان، التهاب پوست و نوک پستان، پوسته پوسته شدن، عدم تقارن و یا بزرگی پستان ازعلائم سرطان پستان است. تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه آن غالباً دشوار است. در حالی که بسیاری از مبتلایان توده، درد، تورم و تغییرات پوستی را تجربه می‌کنند، اما برخی از بیماران علائم واضحی را تجربه نمی‌کنند.

وجود توده در سینه بستگی به علت، محل و رشد آن دارد. آنها می‌توانند تا حد زیادی دردناک، سخت و غیرقابل تحمل تا نرم، بدون درد و قابل تحمل بودن متفاوت باشند. اکثر سرطان‌های پستان سرطان‌های مجاری هستند و از سلول‌هایی که شیر را به نوک سینه منتقل می کنند شروع می شوند. شایع ترین نوع این سرطان ها، سرطان های لوبولار که از غده های تولید کننده شیر شروع می شوند، هستند.

سرطان سینه به جز وجود توده می تواند با طیف گسترده ای از علائم دیگر همراه باشد، از جمله:

• درد سینه
• تورم ، سوزش یا تغییر رنگ پستان یا نوک سینه
• جمع شدن نوک سینه
• یک خال جدید یا تغییر در یک خال موجود در پستان یا نوک سینه
• زخمی روی پستان یا نوک سینه که بهبود نمی یابد
• غده های بزرگ شده در زیر بازو یا در ناحیه گردن
• ترشح نوک سینه
• تغییر در اندازه و شکل کلی پستان یا نوک سینه
• سرفه های مداوم
• تغییر در اشتها و بلع
• درد بعد از غذا
• دفع ادرار دردناک یا دشوار
• خون در ادرار یا مدفوع
• افزایش وزن یا کاهش وزن بدون دلیل
• احساس کلی ضعف یا خستگی در بدن 

توده‌ها اگر بدون درد، سخت ، ناهموار و بی حرکت باشند، سرطانی می‌شوند. اما توده‌های فیبروآدنوما بدون درد، متحرک، صاف و گرد هستند و به خودی خود از بین می روند. کیست پستان صاف اما ثابت است. آبسه سینه و ورم پستان معمولاً باعث ایجاد توده‌های دردناک و متورم می شوند که اغلب با التهاب یا قرمزی در اطراف پوست آسیب دیده همراه هستند.

سه روش شناخته شده برای تشخیص زودرس سرطان سینه وجود دارد که عبارتند از:

•  خودآزمایی پستان

•  معاینه پستان توسط پزشک

•  ماموگرافی 

توده های خوش خیم سینه شامل موارد زیر است:

• فیبروآدنوما
• بیماری فیبروکیستیک پستان
• هایپرپلازی داکتال یا لوبولار
• کیست، آبسه یا عفونت
• ورم پستان
• لیپوم
• پاپیلومای داخل مجاری
• نکروز چربی
• ضایعات پیچیده یا زخم ناشی از بیوپسی پستان 

علائم سرطان سینه در مردان

علائم سرطان سینه در مردان ممکن است مشابه خانم‌ها باشد. همچنین ممکن است موارد زیر را شامل شود:

• وجود توده های معمولاً بدون درد در سینه
• افزایش ضخامت سینه
• ایجاد تغییراتی در پوست سینه یا نوک پستان، مانند کم رنگ شدن، چروکیده شدن، یا قرمزی
• خروج ترشحاتی از نوک پستان

دکتر علی حجت | فلوشیپ فوق تخصصی جراحی پستان