درجه بندی یا گرید سرطان سینه چیست؟

سرطان سینه | درجه بندی سرطان سینه

درجه بندی یا گرید سرطان سینه چیست؟

درجه بندی سرطان سینه (Breast Cancer Grade) روشی است که متخصصان میزان سرطان سینه را با آن توصیف می کنند یعنی میزان اینکه سرطان تا چه اندازه گسترده شده و با چه سرعتی ممکن است رشد کند.
دانستن گرید و یا درجه سرطان به تیم پزشکی کمک می‌کند تا بهترین درمان را برای شما در نظر بگیرند. درجه بندی سرطان سینه معمولاً بعد از بیوپسی تومور پستان توسط جراحی اتفاق می‌افتد، زیرا یک پاتولوژیست، نیاز به آزمایش بافت در آزمایشگاه و بررسی آن در زیر میکروسکوپ دارد.

درجه بندی سرطان سینه با معیارهای خاصی تعیین می‌شود. تعیین مرحله‌ی سرطان سینه به پزشک کمک می‌کند تا بهترین گزینه‌های درمان را انتخاب کند. درجه تومور نشان می‌دهد که آیا سرطان موضعی است و یا  گسترش یافته است. همچنین نشان می دهد که آیا غدد لنفاوی در ناحیه زیربغل یا سایر اندام ها تحت تأثیر قرار گرفته اند یا خیر. تعیین مراحل سرطان پستان یکی از مهمترین بخش‌های فرآیند تشخیص و درمان است. مراحل سرطان پستان براساس اندازه تومور، وضعیت غدد لنفاوی و گسترش به سایر بخش‌های بدن تعیین می‌شود.

درجه بندی سرطان سینه

درجه تومور بیانگر این است که سلول‌ها در چه مرحله ای هستند و سرعت رشد و گسترش آن چگونه است. 
برای شناسایی این چهار درجه یا گرید سرطان سینه، پزشکان از سیستم نامگذاری TNM استفاده می کنند.
T مخفف تومور است و نشان دهنده ی این است که چه مقدار از بافت سینه درگیر سرطان شده است.
N مخفف گره است و مشخص می کند که سرطان تا گره های لنفاوی پیشرفت کرده است یا خیر.
Mمخفف متاستاز است و نشان می دهد که آیا سرطان به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است یا خیر؟
سیستمTNM برای نامگذاری انواع سرطان از اعداد نیز استفاده می‌کند. مرحله سرطان سینه از مرحله 0 (بیماری قبل از تهاجم) تا مرحله چهارم (بیماری متاستاتیک) متغیر است. اعداد از ۰ تا ۴ مشخص می‌کنند که چه مقدار سرطان پیشرفت کرده است.

مرحله 0 سرطان سینه 

نوعی سرطان خوش خیم است، به این معنی که سرطان در هیچ جای بدن گسترش نیافته است. سلول‌های سرطانی در سینه یعنی جایی که در آن شروع به رشد کرده اند، به عنوان سرطان ثابت در مجاری شیر باقی می‌ماند.
تشخیص زود هنگام سرطان سینه در گرید۰ به فرد کمک می‌کند از معالجه و درمان سریع بهره مند شود. اگر در این مرحله تشخیص و درمان انجام شود، سرطان به نوع بدخیم تبدیل نخواهد شد.

مرحله 1 سرطان سینه 

در این مرحله که یک سرطان نسبتاً کوچک رخ داده که رشد سلول‌های آن کند بوده و احتمال شیوع آن کمتر است. در این درجه سلول‌های سرطانی به اطراف بافت سینه حمله می کنند. این سرطان دارای دو زیر شاخه  A1  و B1 است. سرطان سینه در مرحله 1 به معنای وجود تومور کوچک (تا 2 سانتی‌متر) است که به غدد لنفاوی اطراف گسترش نیافته است. در این مرحله، شانس درمان کامل با جراحی و درمان‌های تکمیلی مانند شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی بسیار بالاست.

سرطان سینه مرحلهA1

 در سرطان سینه مرحله A1، تومور کوچک است و قطر آن کمتر از ۲ سانتی‌متر می‌باشد، و به غدد لنفاوی یا دیگر نواحی بدن گسترش نیافته است، که این مرحله به عنوان یکی از اولیه‌ترین مراحل سرطان سینه شناخته می‌شود.

سرطان سینه مرحله B1

سرطان بدخیم سینه است به طوری که توموری در سینه وجود ندارد و به جای آن سلول‌های سرطانی خوشه مانندی که قطر هر کدام از آن‌ها بین قطر ۰٫۲ تا ۲ میلیمتر است وجود دارد تشکیل شده اند. خوشه‌ها ممکن است در گره های لنفاوی نیز ایجاد شوند.

مرحله 2 سرطان سینه

تومور در این مرحله از سرطان بزرگتر از مرحله 1 است و این موضوع به معنای گسترش سرطان در بافت‌های اطراف است اما در بعضی اوقات مرحله 2 بدین معنی است که سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی نزدیک تومور رسیده اند.
سرطان سینه گرید ۲ نیز دارای زیر شاخه هایی با عنوان A2 و B2 است.

سرطان سینه گرید A2

سرطانی بدخیم که رشد تومور در خود سینه وجود ندارد، اما توده های سرطانی با قطر بیش از ۲ میلی‌متر در حدود ۳ گره لنفاوی زیر بغل و یا گره‌های لنفاوی نزدیکی استخوان سینه رشد می‌کنند. یا یک تومور با قطر کمتر از ۲ سانتی متر در سینه وجود دارد که تا گره های لنفاوی زیربغل گسترش یافته است و یا اینکه تومورهایی با قطر ۲ تا ۵ سانتی متر که تا گره‌های لنفاوی زیر بغل را درگیر نکرده است.

سرطان سینه مرحله B2

 سرطانی بدخیم با توموری در قطر ۲ تا ۵ سانتی متر است و همراه با مجموعه ای از سلول‌های سرطانی در گره‌های لنفاوی رشد می کند. این سلول‌های سرطانی خوشه‌هایی به اندازه ۰٫۲ تا ۲ میلیمتر تشکیل می دهند. نوع دیگری از آن توموری است با قطر ۲ تا ۵ سانتیمتر و سلول‌های سرطانی تا گره لنفاوی زیر بغل یا گره های لنفاوی در کنار استخوان سینه انتشار یافته و رشد می‌کنند. از انواع دیگر تومور بزرگتر از ۵ سانتیمتر است، اما سلول‌های سرطانی به گره های لنفاوی زیر بغل گسترش نمی یابند.

مرحله 3 سرطان سینه 

معمولاً به معنای سرطان بزرگتر است. ممکن است شروع به گسترش در بافت‌های اطراف و غدد لنفاوی اطراف سینه کند. زیر شاخه های سرطان سینه گرید A3، B3 وC3  است.

سرطان سینه نوع A3 

یک سرطان سینه بدخیم است به طوری که در تومورها و سلول‌های سرطانی  چهار تا نه گره لنفاوی زیر بغل یا گره‌های لنفاوی کنار استخوان سینه پخش می‌شود. در نوع دیگری از این نوع سرطان فرد مبتلا دارای توموری با قطر بزرگتر از ۵ سانتیمتر و همچنین خوشه‌هایی از سلول‌های سرطانی در گره های لنفاوی است و اندازه آن ها بین ۰٫۲ تا ۲ میلیمتر متغیر است. یکی دیگر از سرطان های سینه نوع A3 تومور بزرگتر از ۵ سانتیمتر است و سرطان از یک تا سه گره لنفاوی زیر بغل یا گره های لنفاوی در نزدیکی سینه را درگیر کرده است.

سرطان سینه مرحله B3 

سرطان بدخیم سینه با تومور در اندازه های متفاوت است که تا دیواره قفسه سینه یا پوست سینه گسترش یافته است و باعث ایجاد تورم یا زخم می‌شود. سرطان همچنین می‌تواند به ۹ گره لنفاوی زیربغل انتشار یافته و حتی تا گره‌های لنفاوی کنار سینه گسترش یابد. اگر سرطان به پوست سینه برسد، بیمار ممکن است به سرطان التهابی مبتلا شده باشد و علائمی مانند قرمز شدن پوست سینه ، تورم سینه و بالا رفتن دمای بدن به طور غیرعادی داشته باشد.

سرطان سینه مرحله C3

 سرطان سینه بدخیمی که ممکن است بدون تومور بوده و یا اینکه تومور با اندازه های مختلف داشته باشد و تا دیواره سینه یا پوست سینه کشیده شود . در این مرحله سرطان ممکن است در ۱۰ یا حتی بیشتر از ۱۰ گره لنفاوی زیر بغل منتشر شود . 

مرحله 4 سرطان سینه 

پیشرفته ترین مرحله سرطان سینه است که سرطان به اندام‌های دیگر بدن گسترش می‌یابد. به این بیماری سرطان ثانویه یا متاستاتیک نیز گفته می‌شود.
سرطان در فرد مبتلا به سرطان سینه گرید ۴، نه تنها به گره‌های لنفاوی مجاور گسترش یافته بلکه گره های لنفاوی دورتر و سایر اندام های بدن مانند (مغز، استخوان، ریه ها و کبد) را نیز آلوده کرده است.
برای تعیین مقدار پیشرفت و مرحله سرطان سینه، پزشک آزمایشاتی شامل آزمایش خون، سی تی اسکن و پت اسکن، ام ار ای، اشعه ایکس، ماموگرافی و سونوگرافی را انجام خواهد داد.

دکتر علی حجت | فلوشیپ فوق تخصصی جراحی پستان