پرتودرمانی بهتر است یا شیمیدرمانی
پرتودرمانی و شیمیدرمانی (Radiation therapy or chemotherapy is better) هر دو روشهایی برای درمان بیماری سرطان هستند که پزشک با توجه به نوع سرطان، شرایط بیمار، وخامت بیماری و گسترش بیماری شیوه درمانی را تجویز خواهد کرد، اینکه کدام یک از این درمانها برای بیمار بهتر و یا مناسبتر است در تشخیص پزشک قرار دارد و نمیتوان یکی را از دیگری بهتر دانست، زیرا شیوه درمانی پرتودرمانی و شیمیدرمانی با هم متفاوت است و با توجه به شرایط بیمار و نوع سرطان از این شیوههای درمانی بصورت جداگانه و یا همراه با هم و یا با دیگر روشهای درمانی بصورت ترکیبی استفاده میکنند.
تفاوت پرتودرمانی و شیمیدرمانی
متخصص بیماری سرطان، برای انتخاب شیوه درمانی عواملی همچون سن، سلامت جسمانی، نوع سرطان و مرحله بیماری سرطان را در نظر خواهد گرفت، پرتودرمانی و شیمیدرمانی هر دو با هدف مبارزه با بیماری سرطان مورد استفاده قرار میگیرند، اما در موارد زیر با هم متفاوت هستند:
شیوه درمان:
شیمیدرمانی با تزریق و مصرف داروهای خاصی انجام میشود، در حالی که پرتودرمانی با تابش اشعه با دوز بالا انجام میشود
ناحیه درمان:
در روش شیمیدرمانی دارو از طریق خون سلولهای سرطانی را در همه جای بدن تشخیص داده و درمان میکند، در روش پرتودرمانی اشعه با دوز بالا فقط به مناطقی که سلول سرطانی در آنجا مشاهده شده تابیده میشود
تاثیرگذاری:
شیمیدرمانی برای سرطانهایی که گسترده شدهاند و پرتودرمانی برای تومورهای موضعی مناسبتر هستند، شیمیدرمانی برای سرطانهایی که نواحی مختلف پخش شدهاند و پرتودرمانی برای سرطانهایی که محدود به یک ناحیه هستند تاثیرگذار هستند
هدف درمانی:
شیمیدرمانی برای از بین بردن سلولهای سرطانی و جلوگیری از رشد و تکثیرآنها است و پرتودرمانی برای از بین بردن سلول سرطانی و کوچک کردن تومورهای سرطانی استفاده میشوند
عوارض:
شیمیدرمانی عوارض بیشتری نسبت به پرتودرمانی دارد
تفاوت عوارض پرتودرمانی و شیمیدرمانی
یکی از تفاوتهای پرتودرمانی و شیمیدرمانی عوارض جانبی این دو شیوه درمانی با یکدیگر است. در اینجا تفاوت عوارض میان این دو شیوه درمانی را بررسی کردهایم:
عوارض پرتو درمانی:
پرتودرمانی به عنوان یک درمان برای بیماری سرطان میتواند عوارض زیر را در پی داشته باشد:
• احتمال ایجاد تنگی نفس
• احتمال بروز مشکل در بلع
• احتمال بروز تهوع شدید و استفراغ
• احتمال بروز اسهال مکرر
• احتمال بروز مشکلات جنسی
• احتمال بروز مشکل در مثانه
• احتمال خونریزی در راست روده
عوارض شیمیدرمانی:
عوارض ایجاد شده بعد از شیمیدرمانی به نوع داروی مصرفی بستگی دارد. اما بطور کلی احتمال بروز عوارض زیر بعد از شیمیدرمانی وجود دارد:
• احساس خستگی غیرطبیعی
• ریزش شدید موی سر و بدن
• احتمال ایجاد کبودی بر روی بدن
• احتمال بروز عفونت به دلیل ضعف
• احتمال کم شدن تعداد گلبولهای قرمز خون
• احتمال بروز تهوع و استفراغ مداوم
• کاهش شدید اشتها
• ابتلا به یبوست شدید
• ابتلا به اسهال مکرر
• بروز مشکلات عصبی مانند بیحسی
• خشک شدن شدید پوست
• کاهش میل جنسی
• بروز مشکلات باروری
• تغییر رنگ پوست بدن
• احساس درد شدید در بدن
مقایسه تاثیر شیمیدرمانی و پرتودرمانی بر سرطان سینه
یکی از بیماریهای شایع در میان زنان سرطان سینه است که متخصصان برای درمان این بیماری از شیمیدرمانی یا پرتودرمانی و یا بطور همزمان ترکیبی از هر دو استفاده میکنند. تاثیر این دو روش درمانی با توجه به شیوه درمانی آنها متفاوت عمل خواهد کرد:
تاثیر پرتودرمانی در درمان سرطان سینه:
پرتودرمانی به عنوان یک روش درمانی متمرکز با اشعه دوز بالا است که فقط بر نواحی که تومورسرطانی مشاهده شده تابانده میشود، این اشعهها بر ساختار DNA تومورها تاثیر میگذارند و علاوهبر جلوگیری از رشد و تکثیر آنها سبب مرگ سلولهای سرطانی نیز میشوند. این روش درمانی تاثیرات دیگری نیز بر درکان سرطان سینه دارد، از این روش برای کوچک کردن تومورهای سرطانی قبل از انجام جراحی سینه نیز استفاده میشود. از پرتودرمانی به عنوان روشی ترکیبی با دیگر روشهای درمانی سرطان سینه استفاده میکنند. این روش درمانی تاثیرات زیر را بر درمان سرطان سینه دارد:
• از بین بردن سلولهای سرطان سینه
• جلوگیری از بازگشت سرطان سینه
• جلوگیری از رشد و تکثیر سرطان سینه
• کوچک کردن سلولهای سرطان سینه
• جلوگیری از گسترش سرطان سینه به بافتهای مجاور
تاثیر شیمیدرمانی در درمان سرطان سینه:
شیمیدرمانی یک درمان دارویی است که با تزریق و یا مصرف خوراکی دارو انجام میشود. این روش درمانی با وارد کردن دارو به جریان خون سلولهای سرطانی در در نواحی مختلف بدن تحت تاثیر قرار میدهد. این روش درمانی تاثیرات زیر را بر سرطان سینه میگذارد:
• از بین بردن کلیه سلولهای سرطان سینه
• جلوگیری از بازگشت دوباره سرطان سینه
• جلوگیری از تکثیر و رشد سلولهای سرطان سینه
• کوچک کردن سلولهای سرطان سینه قبل از جراحی
• جلوگیری از گسترش سلولهای سرطانی به نواحی و بافتهای مجاور سینه
تفاوت داروهای پرتودرمانی و شیمیدرمانی
یکی دیگر از تفاوتهای میان پرتودرمانی و شیمیدرمانی داروهای مصرفی در این دو روش است، البته لازم به ذکر است در پرتودرمانی از داروی خاصی استفاده نمیشود و به 3 روش مختلف از مواد رادیواکتیو استفاده میکنند. در اینجا در خصوص تفاوت این دو روش درمانی توضیح داده شده است:
داروهای شیمیدرمانی:
شیمیدرمانی به صورت خوراکی و تزریقی انجام میشود، با توجه به شرایط بیمار داروهای شیمیایی بصورت قرص یا کپسول خوراکی مصرف میشوند و یا داروها بصورت تزریق وارد رگها میشوند، داروهای شیمیایی در رگهای خونی گردش کرده و سلولهای سرطانی را در هرجایی از بدن از بین میبرند، پزشک متخصص براساس شرایط جسمی بیمار، میزان گسترش سرطان، محل تومورهای سرطان، تهاجمی یا غیرتهاجمی بودن سرطان، سن بیمار، مرحله سرطان و اندازه تومور از داروهای مانند آدریامایسین، اپیروبیسین، سیکلوفسفامید، دوستاکسول، پکلیتاکسول، جمسیتابین، ناولبین و داکسیل استفاده میکند.
داروهای پرتو درمانی:
پرتودرمانی به 3 روش داخلی، خارجی و سیستمیک انجام میشود.
روش خارجی: در این روش دستگاه از بیرون اشعه را با دوز تعیین شده به تومورهای سرطانی میتاباند و سلولهای سرطانی را از بین برده و یا کوچک میکند و از رشد و تکثیر آنها جلوگیری میکند.
روش داخلی: رادیوتراپی داخلی یا براکی تراپی روش است که منبع تابش اشعه در حالت جامد یا مایع در داخل بدن بیمار و نزدیک به تومورهای سرطانی قرار داده میشود.
روش سیستمیک: در این روش درمانی مواد رادیواکتیو بصورت خوراکی یا تزریق وارد بدن بیمار میشود تا در سرتاسر بدن پخش شده و بر سلولهای سرطانی تاثیر مستقیم بگذارند.
مقایسه هزینه شیمیدرمانی و پرتودرمانی
یکی از مسائل مهم در درمان سرطان هزینه روشهای درمانی است. بسیاری از بیمهها هزینه درمان سرطان را پرداخت میکنند که بر هزینه نهایی تاثیر زیادی دارد. عوامل مختلف دیگری همچون دستمزد پزشک، ویزیتهای دورهای، هزینه دارو، تعداد دفعات شیمیدرمانی یا پرتودرمانی، تجهیزات استفاده شده، مرحله سرطان، گستردگی سرطان و نوع بیمارستان بر هزینه نهایی روش درمانی تاثیر دارند. اما بطور کلی پرتودرمانی به دلیل استفاده از ابزار و تجهیزات تابش اشعه هزینه بیشتری دارد و شیمیدرمانی نسبت به پرتودرمانی روش کم هزینهتری است.