خطر ابتلا به سرطان سینه در چه سنی شایع است؟

سرطان سینه | علائم سرطان سینه | سن سرطان سینه

خطر ابتلا به سرطان سینه در چه سنی شایع است؟

احتمال ابتلا به سرطان سینه (breast cancer) در بانوان از سنی شروع می‌شود که بافت سینه تشکیل شود. در ایران این بیماری اغلب میان سنین 45 تا 50 سال مشاهده شده است.
طبق گفته NCI، خطر ابتلا به سرطان سینه ظرف 10 سال آینده به شرح زیر می‌باشد.
1 در 227 (44/0٪) برای افراد 30 ساله
1 از 68 (1/47٪) برای افراد 40 ساله
1 در 42 (38/2٪) برای افراد 50 ساله
1 در 28 (3.56٪) برای افراد 60 ساله است
1 از 26 نفر (82/3٪) برای افراد 70 ساله

علائم سرطان سینه

مهم‌ترین و شایع‌ترین علامت سرطان سینه، احساس توده‌ای بدون درد در سینه است. این توده سفت هر سایزی می‌تواند داشته باشد. در اکثر موارد این توده متحرک نبوده و به بافت یا پوست سینه می‌چسبد. اما در حدود ۱۰ درصد موارد ممکن است این توده درد داشته و یا در درصدی از موارد متحرک باشد.
ترشح از نوک سینه یکی دیگر از علائم سرطان سینه است، اگر این ترشحات خودبخودی به رنگ زرد شفاف، خونی یا خونابه ای و از یک مجرا و از یک سینه باشد، میتواند علامت سرطان سینه باشد.
ایجاد فرو رفتگی در نوک سینه که از ابتدا نبوده، مخصوصاً اگر در یکی از سینه‌ها باشد. یا زخم نوک سینه به صورت مدت‌دار که با اگزما تفاوت دارد و بهبود نمی‌یابد. همچنین توکشیدگی قسمتی از پوست سینه، زخم روی پوست سینه، التهاب و قرمزی و ورم پوست به صورت پوست پرتقالی ازعلائم دیگر سرطان سینه هستند.
اگر سرطان یک مرحله زودتر تشخیص داده شود به درمان و بهبود بیمار کمک می‌کند و عاقبت بهتری برای بیمار رقم می‌زند. برای تشخیص زودرس سرطان سینه، روش غربالگری با ماموگرافی استفاده می‌شود. ماموگرافی می‌تواند سرطان سینه را از زمانی که چندین سلول است، تشخیص دهد.

تومورهای سینه

تومورهای پستان به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم می‌شود. تومورهای خوش خیم معمولاً خودبه‌خود از بین می‌روند و اگر جراحی نشوند عود هم نمی‌کنند. خوشبختانه این نوع تومورها به بافت‌های مجاور و دیگر اعضای بدن هم گسترش نمی‌یابند. یکی از تومورهای خوش خیم فیبروکیستیک است که در اثر واکنش شدید بافت پستان به تغییرات سطح هورمون‌های تخمدان ایجاد می‌شود و در زنان 20 تا 50 ساله شایع است. از شایعترین علامت این نوع تومور درد دوره‌ای سینه ها در مرحله قبل از پریود است و از دیگر علائم آن تغییر در اندازه، ظهور و محوشدن ناگهانی توده‌های متعدد است.
 نوع دیگر تومورهای خوش خیم پستان فیبروآدنوم است و در تمام گروه‌های سنی شایع است، ولی در زنان 20 تا 35 ساله بیشتر بروز می‌کند و توده سفت با حدود صاف و مشخص است. این توده‌ها متحرک و 2 تا 3 سانتی‌متر قطر دارد و خوش خیم است و نیاز به درمان ندارد.
اما تورم بدخیم، سرطان سینه است و از هر 8 نفر یک نفر به آن مبتلا می‌شود این تومورها مانند سایر سرطان‌ها از یک سلول شروع شده و به سرعت رشد و تکثیر پیدا می‌کنند و بافتها و اعضای مجاور را نیز مورد حمله قرار می‌دهند. به طوری که از طریق خون و لنف در سایر اندام‌های بدن منتشر می‌شوند.

سن و زمان درست ماموگرافی

بافت پستان در زنان زیر ۴۰ سال سن متراکم است و ماموگرافی به تنهایی نمی‌تواند ضایعات را بدرستی تشخیص دهد. بنابراین بهترین زمان برای انجام ماموگرافی غربالگری سنین بالای ۴۰ سال است در زنان زیر ۴۰ سال برای چکاپ از روش‌های دیگر مانند معاینه یا سونوگرافی و ام‌آرآی استفاده می‌شود.
انجام ماموگرافي از سن 40 سالگي به بعد، معاينات دوره اي، سونوگرافي، ام آر آي سينه و خود مراقبتي زنان از سن 20 سالگي با معاينه توسط خودشان، مي تواند زمينه تشخيص به موقع اين بيماري را فراهم كند. 

آیا سرطان سینه قبل از 35 سالگی قابل تشیخص است؟

سرطان پیش از 35 سالگی در خانم‌ها به سختی قابل تشخیص است. تشخیص سرطان سینه در خانم‌های جوان به دلیل بافت متراکم و غیرشفاف پستان کار ساده ای نیست.برای تشخیص سرطان سینه در سنین جوانی از معاینات بالینی برای لمس توده ی مشکوک استفاده می‌شود. اسکن نیز وجود توده را نشان می‌دهد اما کمکی به تشخیص خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن نمی کند. در نهایت نیز نمونه‌برداری از توده مشکوک، وضعیت سرطانی بودن یا نبودن آن را مشخص می‌کند.
سرطان در سنین جوانی اغلب در خانم‌هایی دیده می‌شود که سابقه خانوادگی سرطان سینه و تخمدان دارند. سابقه فامیلی احتمال ابتلا به سرطان سینه را پنج برابر افزایش می‌ دهد. خانم‌هایی که 3 نفر از اعضای درجه یک خانواده‌شان به سرطان سینه مبتلا بوده‌اند باید نسبت به سلامتی خود هشیارتر باشند. این دسته از خانم‌ها باید هر 6 ماه یکبار تحت معاینه پزشک قرار بگیرند و از 35 سالگی هر سال یکبار اسکن انجام دهند. البته باید سن ابتلا به سرطان سینه در دیگر اعضای خانواده را در نظر بگیرند و از 5 سال قبل‌تر اقدام کنند
از دیگر عوامل افزایش‌دهنده خطر ابتلا به سرطان سینه در خانم‌های جوان می‌توان به مصرف قرص‌های ضدبارداری از سنین نوجوانی و همچنین بارداری دیرهنگام اشاره کرد. 
شروع زودهنگام اولین قاعدگی دختران نوجوان، یائسگی دیرهنگام، عدم بارداری و شیردهی و افزایش وزن بر اثر مصرف غذاهای پرچرب به همراه عدم تحرک و نیز استفاده از الکل و سیگار، غذای ناسالم، هوای آلوده به مواد شیمیایی و مواد سمی محیطی از عوامل افزایش شانس ابتلا به سرطان پستان است. هورمون‌ درمانی بعد از یائسگی و افزایش وزن از دیگر عوامل سرطان زای محیطی می باشند.

عوامل خطرساز سبک زندگی
داشتن سبک زندگی سالم به کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان کمک می کند. برخی از ویژگی‌های سبک زندگی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند. آگاهی فرد از این عوامل می تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.

این عوامل خطرساز در سبک زندگی عبارتند از:

• عدم تحرک: عدم تحرک جسمانی فرد باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان می شود. ورزش منظم می تواند به کاهش این خطر کمک کند.
• مصرف هورمون ها:برخی از درمان های جایگزینی هورمون و داروهای ضد بارداری هورمونی ممکن است منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان شوند. یافتن گزینه های غیر هورمونی در این شرایط، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش دهد.
• اضافه وزن پس از یائسگی: پس از یائسگی، احتمال ابتلا به سرطان پستان در افرادی که اضافه وزن دارند، بیشتر است. حفظ تناسب اندام می تواند به کاهش احتمال ابتلا به سرطان پستان کمک کند.
• نوشیدن الکل:بین مصرف الکل و خطر ابتلا به سرطان پستان ارتباطی وجود دارد. هرچه مصرف الکل بیشتر باشد، خطر ابتلا به این بیماری بیشتر است. بنابراین کاهش مصرف الکل می تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان و همچنین سرطان های دیگر کمک کند.

دردهای شایع سینه

دردهای شایع سینه به دو دسته دوره‌ای و غیردوره ‌ای تقسیم می ‌شود كه دردهای دوره ‌ای در زنان 30 تا 35 ساله در نیمه دوم قاعدگی یا در صورت مصرف هورمون دیده می‌‌شوند. دردهای دوره‌ ای غالباً دو طرفه هستند و به علت شدت درد به زیر بغل منتشر می‌شوند و همچنین با مصرف كافئین یا در صورت اضطراب و افسردگی تشدید می ‌شوند و علت بیشتر این دردها تغییرات هورمونی است.     
دردهای غیردوره‌ ای بدون ارتباط با قاعدگی هستند و معمولاً در افراد بالای 40 سال دیده می‌شوند و ماهیت سوزنی یا كششی دارند.علت دردهای غیردوره ‌ای بیشتر كیست ‌های ناحیه سینه، دردهای قلبی و عضلانی و توده‌های خوش خیم یا بدخیم سینه هستند.  

درمان تورموهای سرطانی زیر 35 سال

تومورهای سرطانی در خانم های جوانتر وابسته به هورمون نیستند به همین دلیل کمتر ازدرمان‌های هورمونی استفاده می‌شود. برای درمان تومورهای سرطانی در سنین پایین معمولاً از روش ماستکتومی یا پستان‌برداری استفاده می‌شود چون اندازه تومور معمولاً بزرگتر بوده و دارای ویژگی چندکانونی است.
 در سرطان سینه، مبتلایان شانس بالایی برای زنده ماندن دارند البته پس از درمان، احتمال بازگشت بیماری وجود دارد بنابراین بیماران مبتلا به سرطان سینه باید تحت نظر پزشك معالج قرار گیرند.  

پیشگیری از سرطان سینه

پیشگیری یک ابزار ضروری برای همه زنان است تا بتوانند سرطان سینه را زود تشخیص دهند .

• معاینه توسط خود فرد. 
• متعادل نگه داشتن وزن بدن.
• استفاده از میوه‌ها و سبزی‌های تازه در وعده‌های غذایی. 
• ورزش و فعالیت بدنی مستمر انجام شود و از کم تحرکی پرهیز گردد.
• در صورت استعمال دخانیات هر چه سریعتر ترک شود.
• در صورت داشتن سابقه خانوادگی مراجعه به پزشک و آزمایش‌های اولیه انجام شود.

دکتر علی حجت | فلوشیپ فوق تخصصی جراحی پستان