جراحی لامپکتومی چیست؟
لامپکتومی جراحی برداشتن تومور یا توده غیرسرطانی سینه است. لامپکتومی همچنین شامل از بین بردن مقدار کمی از بافت طبیعی سینه در اطراف یک تومور سرطانی است. نام های دیگر لامپکتومی سینه شامل ماستکتومی جزئی، جراحی محافظت از سینه، جراحی سینه و برداشتن گسترده است. پزشکان از لامپکتومی برای معالجه تومورهای کوچک و زود تشخیص داده شده سرطان سینه در زنان استفاده میکنند. بهبود لامپکتومی برای بیشتر بیماران به آسانی پیش می رود. مدت زمان بهبودی لامپکتومی حدود یک ماه است. لامپکتومی بیشتر بافت سینه را حفظ میکند و به طور کلی شکل و ظاهر سینه را تغییر نمیدهد. در مقابل ماستکتومی برداشتن کل سینه است. لامپکتومی برای سرطان سینه با درمان با اشعه ترکیب میشود. درمان هورمونی یا شیمی درمانی نیز ممکن است توصیه شود.
جراحی لامپکتومی | جراحی لامپکتومی چیست | مزایا جراحی لامپکتومی
مزایای جراحی لامپکتومی
این جراحی برای کسانی که بسیار نگران از دست دادن سینه هستند مفید است چرا که بافت سینه برداشته نمیشود. برای افرادی که تودههای کوچک و نزدیک به هم دارند استفاده میشود که میتوان با جراحی بدون نیاز به تخلیه کامل سینه آن را انجام داد. در مراحل اول و دوم سرطان میتوان از این روش استفاده کرد که هنوز بیماری به همه سینه گسترش نیافته است. همچنین جراحان پلاستیک میتوانند در طول لامپکتومی، بازسازی جزئی سینه که به عنوان عمل جراحی توکوپلاستیک نیز شناخته میشود، انجام دهند.
انواع روش های جراحی لامپکتومی
این عمل جراحی با ایجاد یک شکاف در سینه ایجاد میشود و از طریق آن توده از بدن خارج میشود. زنان مبتلا به سرطان مهاجم سینه به طور معمول دارای یک یا چند غده لنفاوی هستند که در طی لامپکتومی از ناحیه زیر بغل گرفته میشوند. این گره ها به نام گرههای ساندینل اولین گرههای لنفاوی هستند که سلولهای سرطانی در صورت ترک سینه از آن عبور میکنند. جراح همچنین ممکن است غدههای لنفاوی را نیز خارج کند تا آنها را برای میزان گسترش توده بررسی کند. این جراحی با کمک اشعه انجام می شود و به همین دلیل در خانمهای باردار انجام نمیشود.
جراحی لامپکتومی چیست | عمل لامپکتومی
بذر رادیواکتیو چیست؟
استفاده از بذر رادیو اکتیو روشی است که برای یافتن و از بین بردن سرطانهای کوچک سینه که در ماموگرافی یا سونوگرافی تشخیص داده میشوند اما توسط جراح در معاینه سینه قابل احساس نیست مورد استفاده قرار میگیرد.
این عمل میتواند تا یک هفته قبل از لامپکتومی شما انجام شود. رادیولوژیست بذر رادیواکتیو را که به اندازه یک دانه برنج است در سینه قرار میدهد تا محل دقیق سرطان را مشخص کند. دانه کاشته شده حاوی مقدار کمی اشعه است که به جراح کمک میکند تا در زمان جراحی با استفاده از دستگاه تشخیص اشعه دستی، توده را پیدا کند. در طی لامپکتومی بذر توسط جراح خارج میشود.
اقدامات قبل از جراحی لامپکتومی
انجام آزمایشهای قبل از عمل طبق دستورالعمل: آزمایش بسته به وضعیت سلامتی، سن و روش عمل جراحی متفاوت خواهد بود. آزمایش قبل از عمل ممکن است شامل یک ماموگرافی، بیوپسی توده سینه، اشعه ایکس سینه، EKG (الکتروکاردیوگرام)، آزمایش خون و سایر آزمایشات در صورت لزوم باشد.
کاهش وزن اضافی قبل از عمل از طریق برنامه غذایی سالم و برنامه ورزشی
در صورت خوردن یا نوشیدن نزدیک به شروع عمل ممکن است عمل جراحی شما لغو شود
ترک سیگار: حتی ترک تنها چند روز می تواند مفید باشد و به روند بهبودی کمک میکند.
مصرف یا قطع داروها دقیقاً مطابق دستورالعمل: این توصیه ممکن است شامل عدم مصرف آسپرین، ایبوپروفن و رقیق کننده خون نیز باشد.
اقدامات بعد از جراحی لامپکتومی
اکثر تودهها به روشهای ساده جراحی میشوند که روز جراحی به خانه می روید. در بعضی موارد مدت کوتاهی در بیمارستان بستری میشوید. ممکن است در محل جراحی خود یک لوله کوچک در قفسه سینه داشته باشید که به کیسههای کوچک وصل میشود که مایعات میتوانند تخلیه شوند. پزشک ظرف مدت یک هفته لوله را خارج میکند. در این مدت، باید چندین بار در روز تخلیه شود. بهبودی بعد از عمل یک روند تدریجی است. زمان بهبودی بسته به روش، نوع بیهوشی، سلامت عمومی، سن و سایر عوامل متفاوت است. بهبودی کامل تا یک ماه طول می کشد.
لامپکتومی میتواند به درمان تومور غیر سرطانی سینه یا سرطان سینه در مراحل اولیه کمک کند. سینه تحت درمان گاهی از نظر اندازه یا شکل از سینه دیگر متفاوت است. کمی طول می کشد تا سینه با ظاهر جدید تنظیم شود.
عوارض جراحی لامپکتومی
مانند همه جراحیها، لامپکتومی شامل خطرات و عوارض احتمالی است. عوارض ممکن است در بعضی موارد جدی باشند و میتوانند در حین جراحی یا بهبودی ایجاد شوند.
- خطرات عمومی جراحی
- واکنش بیهوشی مانند یک واکنش آلرژیک و مشکلات تنفسی
- خونریزی که میتواند منجر به شوک شود
- لخته خون
- عفونت
عوارض بالقوه عمل لامپکتومی
آسیب به اندامهای مجاور مانند غدد لنفاوی و ریهها
تفاوت در اندازه سینه بعد از رفع برآمدگی یک توده
باز شدن یا عفونت برش خارجی
با رعایت برنامه درمانی خود میتوانید خطر بروز برخی از عوارض را کاهش دهید:
محدودیتهای رژیم غذایی و شیوه زندگی و توصیههای آن قبل از عمل و هنگام بهبودی.این توصیه شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی و سایر روشهای توانبخشی است.
در صورت شیردهی یا بارداری به پزشک خود اطلاع دهید
در صورت مشاهده خونریزی، تب، افزایش درد یا قرمزی زخم، تورم به پزشک اطلاع دهید.
مصرف داروها دقیقا مطابق دستورالعمل باشد
در صورت بروز هرگونه آلرژی به اعضای تیم مراقبت خود بگویید
لامپکتومی مجدد چیست؟
لامپکتومی مجدد به عمل جراحی دوم که هنگامی که نتایج آسیب شناسی آنها برای بافت سالم اطراف تومور که در طی لامپکتومی برداشته میشود مثبت است، انجام میشود. برداشتن مجدد یعنی جراح مجدداً با هدف گرفتن حاشیه ای که عاری از سرطان باشد، محل جراحی را باز میکند تا حاشیه اضافی از بافت را نیز از بین ببرد. گاهی اوقات این عمل "پاکسازی حاشیه ها" نامیده میشود.
بعد از جراحی لامپکتومی ظاهر سینه تغییر می کند؟
در بسیاری موارد لامپکتومی باعث ایجاد جای زخم یا تغییر در سینه میشود. اگر عمل جراحی بیشتر درگیر باشد روشهای مختلفی برای بهبود ظاهر سینه وجود دارد. گزینهها شامل لیفت سینه، ترمیم مجدد بافت و در بعضی موارد جراحی پلاستیک زیبایی روی سینه انجام میشود تا ظاهر سینه مناسب باشد. لامپکتومی باعث تغییر سایز و شکل سینه، فرو رفتگی یا برآمدگی، جای زخم یا اسکار، تغییر در بافت و حس سینه، تغییر در نوک سینه می شود. بسیاری از افراد بعد از جراحی لامپکتومی از ظاهری جدید سینه خود راضی هستند اما در صورت ناراضی بودن نیز می توان برای بهبود ظاهر سینه اقداماتی انجام داد.
آیا بعد از لامپکتومی به درمان اضافی نیاز است؟
پزشکان به طور معمول توصیه میکنند که زنان زیر 70 سال که تصمیم به لامپکتومی دارند باید پرتودرمانی شوند. این امر به منظور از بین بردن سلولهای سرطانی سینه است که پس از عمل باقی میمانند و برای جلوگیری از بازگشت سرطان انجام میشود که احتمال بازگشت سرطان سینه را به صفر برسانند.
دکتر علی حجت | فلوشیپ فوق تخصصی جراحی پستان